Reklama

Zdrowie

Jak zapanować nad alergią?

Z dr. n. med. Piotrem Dąbrowieckim rozmawia Anna Wyszyńska

Niedziela Ogólnopolska 20/2022, str. 68-69

[ TEMATY ]

alergia

Adobe.Stock

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Anna Wyszyńska: Często słyszymy stwierdzenie: „mam alergię” . Czy wiemy jednak, co słowo „alergia” oznacza?

Dr n. med. Piotr Dąbrowiecki: Najprostsza definicja mówi, że alergia to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego na bodziec, czyli alergen, który jest tolerowany przez osoby zdrowe. Pacjenci z alergią mają dziedziczną skłonność do wytwarzania przez układ odpornościowy przeciwciał klasy IgE w wyniku kontaktu czasem nawet z niewielką ilością alergenu. Tę dziedziczną skłonność do wytwarzania odpowiedzi IgE zależnej nazywamy atopią. Ale alergia to coś więcej niż atopia, to reakcja na bodziec, którym mogą być pyłki roślin, roztocze kurzu domowego czy zarodniki grzybów pleśniowych. To one wywołują konkretne objawy chorobowe ze strony nosa, gardła, płuc, skóry czy przewodu pokarmowego.

Jakie są rodzaje alergii?

Najliczniejszą grupę wśród alergików stanowią osoby uczulone na alergeny wziewne, czy to sezonowe (np. pyłki drzew lub traw) czy też całoroczne (np. sierść zwierząt czy wspomniane roztocze kurzu domowego). Typowym objawem alergii wziewnej jest alergiczny nieżyt nosa, czyli katar, kichanie, a także gorsze samopoczucie, czasem swędzenie i zaczerwienienie spojówek oczu. Następnie są alergie pokarmowe i alergie skórne. Ale jeżeli chodzi o manifestację kliniczną, to różne rodzaje alergii mogą występować w jednym czasie. Dwuletni maluch może być uczulony np. na białko mleka krowiego, ale również na roztocze kurzu domowego. W konsekwencji tego ma on biegunki i bóle brzucha związane z alergią pokarmową, ale ma również zatkany nos, kaszel i świsty przy oddychaniu, czyli objawy alergii górnych i dolnych dróg oddechowych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Jak sobie radzić z alergiami?

Zasadniczym krokiem w leczeniu jest diagnostyka, bo trzeba zacząć od znalezienia przyczyny. Pamiętajmy, że alergie są chorobą narządów barierowych, czyli problem występuje tam, gdzie alergen styka się z ciałem człowieka – to może być przewód pokarmowy, skóra czy układ oddechowy. Jeżeli uciążliwe objawy pojawiają się o tych samych porach roku lub w określonych sytuacjach, jeżeli nawracającym katarom nie towarzyszą objawy infekcji wirusowej czy bakteryjnej, warto postarać się o skierowanie do alergologa, który przeprowadzi z pacjentem wywiad, zleci testy i przepisze odpowiednie leki.

Reklama

Czy warto się przygotować do wizyty u alergologa, prowadząc np. dziennik objawów?

Dziennik objawów jest dla alergologa na wagę złota. Zawsze zachęcam pacjentów do uważnego obserwowania objawów występujących u dorosłego czy u dziecka, do notowania, kiedy te objawy się pojawiają, w jakich okolicznościach, co je nasila, a co zmniejsza, jaki czynnik pacjent uważa za podejrzany. To jest szczególnie ważne, gdy chodzi o alergie pokarmowe. Jeżeli pacjent wskazuje, że po spożyciu np. jabłka miał świąd języka lub podniebienia, ból brzucha i oddał 5 luźnych stolców – jest to dla mnie bardzo ważna informacja. Jeżeli dodatkowo ustalę, że zawsze wiosną, np. w kwietniu, pacjentowi dokuczają katar, kichanie i łzawienie oczu, to zaczyna mi się ta układanka dopełniać i przypuszczam, że pacjent ma reakcję uczuleniową na pyłki brzozy i alergię krzyżową na alergeny jabłka. W przypadku objawów ze strony przewodu pokarmowego ważne jest notowanie na bieżąco potraw, po których występowały objawy alergiczne, obserwowanie, czy występują one za każdym razem. Bo jeżeli np. mama, podejrzewając, że dziecko jest uczulone na mleko krowie, eliminuje z jego diety produkty mleczne, ale pewnego dnia dziecko wypiło u babci szklankę mleka i nie miało żadnych problemów typu nudności, ból brzucha, luźne stolce, to znaczy, że prawdopodobnie nie jest to alergia na mleko i trzeba szukać dalej. Alergie wiążą się ze skłonnością genetyczną. Warto się zorientować, czy w rodzinie były przypadki alergii, a jeżeli tak, to na co. Dzieci alergików też bardzo często mają problemy z alergią. Jeżeli mama jest alergikiem, to ryzyko wystąpienia alergii u jej dziecka szacuje się na 50%. Gdy oboje rodzice są alergikami, to ryzyko wzrasta do 90%. Takie dziecko musi być objęte ochroną i profilaktyką antyalergenową.

Reklama

Czy znalezienie alergenu oznacza koniec problemów alergika?

Znalezienie alergenu nie zawsze jest proste, ale jeżeli już określimy, co szkodzi pacjentowi, to pierwszym krokiem jest zaplanowanie profilaktyki. Staramy się ustalić, wspólnie z pacjentem, czy ma możliwość całkowitego wyeliminowania tego czynnika ze swojego środowiska. Jeżeli nie, to włączamy leczenie. Są dwie grupy leków, które stosujemy: leki, które znoszą objawy choroby, tzn. leki antyhistaminowe i sterydy wziewne, oraz leki przyczynowe, czyli immunoterapia, inaczej odczulanie, prowadzone pod kontrolą alergologa. Jeżeli chodzi o leczenie objawowe, czyli powodujące, że pacjent nie odczuwa objawów swojej choroby, to podstawą w leczeniu alergii jest podanie leku antyhistaminowego. Jest to konieczne, ponieważ pierwszym mediatorem reakcji zapalnej w kontakcie z alergenem jest właśnie histamina. Jeżeli zablokujemy tę reakcję, używając blokera histaminy w postaci leku antyhistaminowego, to dokuczliwe objawy zmniejszą się lub całkowicie ustąpią. Podanie takiego leku powoduje, że oczy przestają łzawić, zablokowany nos odtyka się, a rumień na skórze zanika. Ale często taki lek nie jest wystarczający i konieczne jest podanie leku dopełniającego działanie leku antyhistaminowego w postaci sterydu działającego miejscowo.

Wiele osób obawia się leków sterydowych...

Dlatego podkreślam, że chodzi o steryd działający miejscowo. Nazwa „steryd” kojarzy się pacjentom z terapiami onkologicznymi, gdzie stosuje się bardzo wysokie dawki. W leczeniu miejscowym przepisujemy dawki tysiąc razy mniejsze, które, stosowane zgodnie z zaleceniem, nie powodują skutków ubocznych. Co więcej – nowoczesne leki, w których łączy się steryd z innym lekiem, np. w przypadku astmy z lekiem rozszerzającym oskrzela, pozwalają na zmniejszenie dawki sterydu o połowę. Od maja 2022 r. dostępna jest także dla astmatyków terapia trójlekowa – mała dawka sterydu wziewnego z 2 lekami rozszerzającymi oskrzela. Jest to przełomowa terapia dla chorych z cięższą postacią astmy. Nie obawiajmy się stosowania leków z tej grupy także w przypadku dzieci. Jeżeli dziecko ma astmę i konieczne są leki wziewne, to gdy je podamy, płuca dziecka będą się rozwijać normalnie. Jeżeli nie zastosujemy leczenia, to dziecko z astmą, gdy dorośnie, będzie miało większe ryzyko rozwoju niewydolności oddechowej i POChP. Późne rozpoznanie astmy i nieodpowiednie leczenie zwiększają także ryzyko rozwoju ciężkiej postaci astmy.

Funkcjonowanie z alergią to nie tylko stosowanie leków, ale i styl życia. Jakie są najważniejsze zalecenia dla alergika?

Jest wiele szczegółowych zaleceń dla różnych postaci alergii. Ale tym najważniejszym jest życie w środowisku wolnym od dymu tytoniowego – nie palimy i unikamy miejsc, w których ktoś pali tytoń. Jeżeli wiemy, na co jesteśmy uczuleni, to unikamy tego alergenu. W przypadku alergii pokarmowej – wykluczamy go z diety, w przypadku alergii wziewnej – unikamy miejsc, gdzie może występować (myślę o sierści zwierząt, zarodkach grzybów pleśniowych itd.). Jeżeli możliwe jest odczulanie, to stosujemy immunoterapię. Dbamy o odpowiednią masę ciała, czyli prawidłowe BMI, bo osoby otyłe chorują ciężej, a objawy alergii są u nich intensywniejsze. Staramy się żyć w czystej atmosferze; co prawda w dużych aglomeracjach jest to trudne, ale warto słuchać komunikatów o stężeniu zanieczyszczeń, a jeżeli ich poziom jest wysoki, unikamy wychodzenia z domu. I oczywiście systematycznie stosujemy leki zgodnie z zaleceniem lekarza.

2022-05-11 07:24

Ocena: +2 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Uwaga, alergia!

Niedziela Ogólnopolska 15/2022, str. 48

[ TEMATY ]

alergia

Adobe.Stock

Liczba alergików rośnie na całym świecie. To choroba, która wymaga diagnozowania, leczenia i... edukacji.

Anna Wyszyńska: Jakie objawy wskazują na to, że dziecko może być alergikiem?

Dr n. med. Jacek Brendzel: To zależy, czy mówimy o niemowlętach i małych dzieciach czy o dzieciach starszych. U najmłodszych pacjentów alergie dotyczą przede wszystkim przewodu pokarmowego. Do typowych objawów należą biegunki i wymioty, bóle brzucha, brak przyrostu masy ciała, a także zmiany skórne. Jako przykład łatwych do zaobserwowania zmian skórnych u dzieci przytoczę nienaturalnie zaczerwienione policzki czy łojotokowe zapalenie skóry. Alergia to nieprawidłowe działanie układu immunologicznego, który reaguje nadwrażliwością na jakiś czynnik w diecie lub w środowisku, odczytuje go jako niebezpieczny i wyzwala reakcję obronną w postaci stanu zapalnego. Ta skłonność dziecięcego organizmu może się pojawić w każdym wieku. Dlatego w 6. miesiącu życia, kiedy dieta niemowlęcia ulega rozszerzeniu, kolejne pokarmy, takie jak jarzyny, mięso i jajka, wprowadzamy stopniowo i pojedynczo, aby można było zaobserwować, jak organizm reaguje na nowy składnik diety. Szczególną ostrożność muszą zachować zwłaszcza rodzice, którzy sami są alergikami, ponieważ uwarunkowania genetyczne mają duży wpływ na wystąpienie alergii u dziecka.

CZYTAJ DALEJ

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Ostatnia Wieczerza ucztą Miłości

2024-03-28 20:38

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

W wielkoczwartkowy wieczór w kościołach diecezji sprawowana była Msza Święta Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczęła obchody Triduum Paschalnego, w trakcie którego wspominamy mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa.

W bazylice katedralnej w Sandomierzu uroczystej liturgii przewodniczył Biskup Sandomierski Krzysztof Nitkiewicz. Eucharystię koncelebrowali księża z parafii katedralnej oraz Kurii Diecezjalnej. W modlitwie uczestniczyli seminarzyści, siostry zakonne oraz mieszkańcy Sandomierza. Liturgię swoim śpiewem uświetniły chór katedralny i schola parafialna.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję