Reklama

Wiadomości

Franciszek Meninski - wybitny językoznawca z francuskimi korzeniami

8 września br. przypada 322. rocznica śmierci François à Mesgnien Meninskiego, znanego Polakom bardziej jako Franciszek Meninski.

[ TEMATY ]

Polacy

Polak

wikimedia (domena publiczna) oraz pixabay.com

Portret Franciszka Meninskiego autorstwa Antoniego Oleszczyńskiego

Portret Franciszka Meninskiego autorstwa Antoniego Oleszczyńskiego

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Portal polski.fr przybliża wielkiego Polaka, który nie tylko bardzo dobrze znał język polski, ale na dodatek słynął jako wybitny znawca obcych języków, zwłaszcza bliskowschodnich. To on także jako pierwszy wydał książki gramatyki romańskiej w Rzeczypospolitej.

Franciszek Meninski urodził się w Lotaryngii (ziemi później mocno związanej z polskim królem), a konkretnie w Totainville (obecnie region Grand Est, departament Wogezy). Było to w 1620 r. lub 1623 r. Wiemy, że przyszły językoznawca studiował w Rzymie u jezuitów. Wydaje się, iż to właśnie tam zrodziło się jego zainteresowanie językami obcymi, zwłaszcza orientalnymi.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W 1647 r. Meninski przybył do Polski, jak się przypuszcza, na zaproszenie księcia Michała Kazimierza Radziwiłła. Niewykluczone, że już wcześniej posługiwał się językiem osmańskotureckim na poziomie podstawowym, ale dopiero w Warszawie zaczął zgłębiać tajniki tego języka dzięki znawcy tematu z kancelarii królewskiej.

O tym, że Meninski językowo nie próżnował nad Wisłą, świadczą wydane już w 1649 r. trzy książki poświęcone gramatyce: polskiej, francuskiej i włoskiej. Prawdopodobnie wydał też gramatykę łacińską.


Podziel się cytatem

Reklama

Gramatyka polska skierowana była do obcokrajowców uczących się języka polskiego, dwie pozostałe z kolei dla 7-letniego magnata z rodu Lubomirskich, którego językoznawca francuskiego pochodzenia uczył. Ciekawostką jest, że zarówno gramatyka francuska jak i gramatyka włoska były pierwszymi gramatykami romańskimi na ziemiach polskich. Ich autor podpisał się jeszcze francuską i zlatynizowaną wersją swojego nazwiska, ale w późniejszych latach dodawał też wersję polską, co było dowodem na jego przywiązanie do Rzeczypospolitej – jego drugiej ojczyzny.

Reklama

W 1653 r. Meninski udał się z poselstwem do Stambułu i dwa lata spędził na ziemi tureckiej w celu nauki języka. Potem wrócił do Polski i objął funkcję tłumacza królewskiego. W późniejszych latach odbył jeszcze kilka innych wypraw do Imperium Osmańskiego, a znajomość języka przydawała mu się bardzo w załatwianiu różnorodnych spraw.

Na przełomie lat 50. i 60. XVII w. Meninski zaproponował powstanie w Rzeczypospolitej szkoły dla tłumaczy i dyplomatów przeznaczonych do pracy na Wschodzie. Niestety z powodu braku pieniędzy nie podjęto się realizacji tego pomysłu. Była to inicjatywa na tyle ważna dla Franciszka Meninskiego, iż językoznawca prawdopodobnie z powodu porzucenia tego pomysłu wyjechał do Wiednia i zaczął pracować dla Habsburgów. Nadal odbywał zagraniczne podróże dyplomatyczne.

Najwybitniejszym dziełem, jakie wyszło spod pióra Meninskiego, był słownik „Thesaurus Linguarum Orientalium Turcicae, Arabicae, Persicae” (1680). Znalazły się tam tłumaczenia z języka osmańskotureckiego na pięć języków: łaciński, niemiecki, włoski, francuski i polski. Co ciekawe, jeszcze w 2000 r. wznowiono polsko-francuskie wydanie słownika.

W 1680 r. Meninskiego spotkała nobilitacja ze strony króla Polski Jana III Sobieskiego.

Wybitny poliglota zmarł 8 września 1698 r. i spoczął w Wiedniu.

2020-09-08 09:49

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Wenezuela: w Caracas odprawiono polską Mszę św. w intencji Polaków

[ TEMATY ]

Msza św.

Polacy

wenezuela

Adobe.Stock

Pomimo trudności z dojazdem ze względu na brak benzyny i kwarantannę, w kaplicy szkoły La Consolación w Caracas polski pallotyn ks. Zdzisław Łodygo, pracujący jako misjonarz w Wenezuela, odprawił Mszę św. w intencji Polaków mieszkających w tym kraju.

W liturgii sprawowanej w języku polskim z okazji Bożego Narodzenia, wzięło udział 17 osób pochodzenia polskiego. Wszyscy jej uczestnicy mieli na twarzach maseczki i zachowywali zasady bezpieczeństwa sanitarnego.

CZYTAJ DALEJ

Abp Gądecki do kapłanów: bądźmy otwarci na wszystkich

2024-03-28 20:06

[ TEMATY ]

Poznań

abp Stanisław Gądecki

Msza Krzyżma

Episkopat News

Abp Stanisław Gądecki

Abp Stanisław Gądecki

Mamy za zadanie uosabiać otwartość na wszystkich, coś, czego współczesne społeczeństwo nie jest w stanie pojąć. Otwartość ta wzywa nas wszystkich do zapomnienia o dzieleniu ludzi na tych, których aprobujemy, i na tych, których stawiamy poza nawiasem. Świętość Kościoła przejawia się poprzez przygarnięcie grzeszników, a nie poprzez ich odrzucenie. Daje to także nam, wyświęconym sługom Kościoła, wizję kapłaństwa pozbawioną elitarności klerykalizmu, wizję, która pozwala utożsamić się z innymi w ich bardziej i mniej udanych przedsięwzięciach - mówił podczas Mszy Krzyżma w Wielki Czwartek abp Stanisław Gądecki.

W katedrze poznańskiej koncelebrowało Mszę św. ponad trzystu kapłanów, odnawiając przyrzeczenia złożone podczas święceń. Metropolita poznański pobłogosławił oleje święte służące do udzielania sakramentów.

CZYTAJ DALEJ

W TVP1 premiera filmu dokumentalnego „Wojtyłowie. Drogi do świętości”

2024-03-29 11:11

[ TEMATY ]

film

TVP

„Wojtyłowie. Drogi do świętości” to dokument opowiadający historię rodziny, z której wywodzi się Karol Wojtyła. Prezentując sylwetki członków rodziny Wojtyłów film ukazuje, jak ważna jest rodzina. W dokumencie autorstwa Piotra Kota i Mileny Kindziuk wystąpili m.in. kard. Stanisław Dziwisz, Ewa Czaicka, Jan Wojtyła. Premiera - 30 marca o 10:35 w TVP1.

Dokument opowiada historię rodziny, z której wywodzi się wyjątkowy człowiek, wielki Papież i późniejszy święty. Prezentując sylwetki członków rodziny Wojtyłów film ukazuje, jak ważna jest rodzina. Głęboka więź powstaje dzięki zaufaniu i prawdzie, a wszystko zanurzone i przesycone jest miłością. Rodzina Wojtyłów uczy, że pozytywne związki i relacje kształtują całe nasze życie.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję