Reklama

Z Wawelskiego Wzgórza Wyższa Lubranka

Niedziela Ogólnopolska 42/2002

Wawel - z lewej strony widać wieżę Senatorską (Lubrankę).
Zdjęcia: Adam Wojnar

Wawel - z lewej strony widać wieżę Senatorską (Lubrankę).<br>Zdjęcia: Adam Wojnar

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Prace remontowe na Wawelu trwają od 1905 r., tj. od momentu, gdy zaczęto likwidować austriackie koszary, i trwają do dzisiaj. W 2005 r. minie sto lat, jak rozpoczęto prace renowacyjne na Wawelskim Wzgórzu i do tego czasu - zapowiadają konserwatorzy - miejsce, które upamiętnia tysiącletnią historię narodu, powróci do pełnej świetności. Po położeniu nowej nawierzchni na dziedzińcu i tarasie ogrodowym, gdzie kiedyś zostanie odtworzony ogród królewski, trwają prace przy remoncie muru oporowego pod Kurzą Stopką, co stanowi wstęp do odtworzenia drogi fortecznej. W tym roku zakończono prace związane z udostępnieniem dla turystów Smoczej Jamy. Dobiega też końca renowacja baszty Senatorskiej.
Górująca nad Wawelskim Wzgórzem baszta Senatorska z XV wieku, zwana pierwotnie Lubranką, a później też Skarbową, będzie nieco wyższa niż dotychczas. Stanie się to dzięki temu, że niskie stożkowe jej zadaszenie zostanie zastąpione nowym zwieńczeniem w postaci spadzistego dachu. Trwają też prace konserwatorskie, których celem jest eliminacja pęknięć i ubytków ceglanych oraz uszkodzeń kamieniarki widocznych na elewacji baszty.
Baszta obronno-ogniowa Lubranka z XV wieku stanowi jedną z najwyższych budowli wawelskich. W latach 1532-35 połączono ją z dobudowanym skrzydłem renesansowego pałacu, a jej dolne kondygnacje przystosowano do zamieszkania. Historia nie oszczędzała budowli. Pierwotnie baszta posiadała wysoki dach gotycki. W 1595 r. obniżono ścianki poddasza i nakryto wieżę niższym dachem. Przebudowano ją również w czasie okupacji szwedzkiej. Nowożytne zwieńczenie, udokumentowane ikonograficznie, pochodzi z przełomu XVIII/XIX wieku. Austriacy, budując wawelskie fortyfikacje, dachy trzech wież: Sandomierskiej, Złodziejskiej i Lubranki, zastąpili pseudogotyckimi krenelażami i niskim stożkowym dachem. W 1905 r. gotycki wygląd przywrócono wieży Sandomierskiej i Złodziejskiej. Na Lubrance w latach dwudziestych XX wieku "austriacki" dach zastąpiono tarasem, a hitlerowcy adaptowali ją na stanowisko karabinów przeciwlotniczych. Po katastrofie budowlanej w 1964 r. wymieniono krenelaż. Obecne zwieńczenie Lubranki - jak pisze architekt Piotr Stępień, którego opracowanie na temat baszty posłużyło za podstawę tego tekstu - nie jest nawet zabytkiem XIX wieku, a jedynie "pamiątką" wielorakich przeróbek. Nie spełnia też funkcji zabezpieczających budowlę przed wodą opadową, co spowodowało katastrofę w 1964 r.
Konserwatorzy po przeprowadzeniu badań stwierdzili, że nie zabezpieczona dachem wieża ulega degradacji. Kwaśne deszcze rozpuszczają gipsową zacierkę, a gips szkodliwie działa na cegłę. Opracowano plan konserwacji i rekonstrukcji dachu, który skutecznie ochroni elewację. Prace trwają od 2001 r. i są już na ukończeniu. Następnym etapem będzie objęcie pracami konserwatorskimi wnętrza wieży.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Szkoła duchów: Ministerialna reforma, która niszczy wieś?

2025-07-18 17:20

[ TEMATY ]

reforma oświaty

Andrzej Sosnowski

system oświaty

Red.

Andrzej Sosnowski

Andrzej Sosnowski

Czy naprawdę chcemy budować system oświaty, w którym edukacyjny los dziecka zależy od kodu pocztowego?

Minister Edukacji (już nie Narodowej) skierowała do konsultacji projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe, który zakłada m.in. możliwość łączenia klas i tworzenia zespołów szkół w związku ze spadkiem liczby uczniów. Choć celem zmian ma być dostosowanie systemu edukacji do realiów demograficznych, propozycje budzą niepokój w środowiskach lokalnych, zwłaszcza na terenach wiejskich. Czy może to oznaczać faktyczną degradację jakości nauczania i przyspieszenie procesu likwidacji małych szkół
CZYTAJ DALEJ

Zmiany kapłanów 2025 r.

Maj i czerwiec to miesiąc personalnych zmian wśród duchownych. Przedstawiamy bieżące zmiany księży proboszczów i wikariuszy w poszczególnych diecezjach.

Biskupi w swoich diecezjach kierują poszczególnych księży na nowe parafie.
CZYTAJ DALEJ

Rzecznik PAŻP: awaria zarządzania ruchem lotniczym

2025-07-19 11:56

[ TEMATY ]

lotnisko

awaria

Monika Książek

Rano doszło do awarii systemu zarządzania ruchem lotniczym; samoloty lądują, ale dochodzi do ograniczeń w startach na części polskich lotnisk - poinformował w sobotę rzecznik PAŻP Marcin Hadaj.

„Sytuacja jest dynamiczna, ustalamy źródła awarii i robimy wszystko, żeby wszystkie samoloty, które mają zaplanowane operacje startów ze wszystkich polskich lotnisk, mogły jak najszybciej je przeprowadzić” - przekazał rzecznik Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej Marcin Hadaj w TVN24.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję