Reklama

Kościół nad Odrą i Bałtykiem

„W żadnym wypadku nie należy dopuścić do rozlewu krwi”

Kościół katolicki wobec stanu wojennego w Szczecinie (3)

Niedziela szczecińsko-kamieńska 1/2013, str. 5

[ TEMATY ]

stan wojenny

IPN Wrocław

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół udzielił także symbolicznego wsparcia aresztowanym liderom szczecińskiej „Solidarności”, sądzonym przed Sądem Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy w ramach tzw. procesu jedenastu. Biskupowi udało się uzyskać zgodę władz na uczestnictwo w procesie jego przedstawicieli. W kolejnych rozprawach w charakterze obserwatorów brali zatem udział biskupi sufragani - bp Stanisław Stefanek i bp Jan Gałecki, za każdym razem przybywający w towarzystwie także innych księży. Podczas ostatniej rozprawy - w marcu 1982 r. bp Gałecki wysłuchał na sali sądowej spowiedzi Mieczysława Ustasiaka. Skazany na cztery lata pozbawienia wolności przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Szczecińskiej po 13 grudnia 1981 r. przyjął także z rąk ks. Wenancjusza Borowicza Komunię św. Spośród pozostałych sądzonych pięciu otrzymało wyroki skazujące, zaś pięciu uwolnionych nazajutrz złożyło bp. Majdańskiemu wizytę, podczas której dziękowano za wsparcie Kościoła.

Reklama

Ordynariusz diecezji szczecińsko-kamieńskiej w okresie stanu wojennego interweniował także u władz, sprzeciwiając się represjom wobec opozycjonistów, którzy nie zostali internowani ani aresztowani. Bezpośrednio po 13 grudnia 1981 r. upominał się o losy zwalnianych z pracy działaczy „Solidarności”. Po manifestacjach ulicznych z początku maja 1982 r. wystosował zaś list do płk. Peciaka, w którym prosił komisarza wojskowego o zajęcie się sprawą stosowania przez organa porządkowe kar cielesnych wobec młodocianych uczestników zajść.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Innym ważnym polem zainteresowania bp. Kazimierza Majdańskiego po 13 grudnia 1981 r. była pomoc charytatywna dla uwięzionych oraz ich rodzin. Hierarcha wielokrotnie apelował zarówno do wiernych, jak i samych księży o włączanie się w jej organizację. Na bazie dotychczasowej działalności charytatywnej prowadzonej przy parafii pw. św. Andrzeja Boboli przy ul. Pocztowej w Szczecinie (gdzie swoją siedzibę miał również aktywny w tym zakresie Szczeciński Klub Katolików) utworzono Sekcję Charytatywną, której celem stało się niesienie pomocy wszystkim poszkodowanym w wyniku wprowadzenia stanu wojennego, która w kwietniu 1982 r., po objęciu nad nią oficjalnego patronatu przez ordynariusza, stała się częścią Komisji Charytatywnej Kurii Biskupiej. We wrześniu tegoż roku sekcja przeniesiona została do pomieszczeń parafii pw. Świętego Krzyża i przemianowana na Diecezjalny Punkt Pomocy (później jej nazwę zmieniano jeszcze na Komitet Pomocy i wreszcie, już po stanie wojennym Biskupi Komitet Charytatywno-Społeczny). Poprzez łączników utrzymywano także współpracę z kilkunastoma innymi parafiami. W działalność punktu angażowało się bardzo wielu ludzi, w tym m.in. Maria Teresa Dziembowska, Maria Katarzyna Glińska, Wanda Karczewska, Jadwiga Kosińska, Janusz Nagel i Anna Tarnowska-Tierling.

Niezależne środowisko katolików świeckich w Szczecinie w stanie wojennym mogło także kontynuować swoją działalność w ramach samego SKK, który jako jedyny z ogólnopolskiej rodziny klubów inteligencji katolickiej nie został zawieszony ani rozwiązany. Jego aktywność w pierwszych tygodniach po 13 grudnia 1981 r. została co prawda mocno ograniczona, wiele spotkań odwołano, zaś odbywające się dotyczyły głównie spraw stricte religijnych, to jednak z czasem zaczęto powracać do tematyki społecznej i politycznej. Za sprawą klubu w szczecińskich kościołach odbywały się wykłady otwarte i zebrania, które często były pretekstem do spotkań wielu ludzi angażujących się w działania opozycyjne w podziemiu.

W przeddzień zniesienia stanu wojennego miało miejsce wydarzenie będące symptomem „normalizacji”, do której przyczyniła się także studząca emocje i nawołująca zarówno władze, jak i opozycję do rozwagi i spokoju postawa Kościoła katolickiego. Z drugą wizytą przybył do Polski Jan Paweł II. W jednym z raportów szczecińskiej SB, oceniającym nastroje społeczne po zakończeniu papieskiej pielgrzymki czytamy: „Powszechnie, jako wynik wizyty, spodziewany jest wzrost liberalizacji życia społeczno-politycznego w kraju przy jednoczesnym zachowaniu przez władze nieprzejednanego stanowiska wobec spraw zasadniczych. Oczekuje się zniesienia stanu wojennego i ogłoszenia amnestii dla osób skazanych za działalność antypaństwową na mocy Dekretu [Rady Państwa z dnia 12 grudnia 1981 r. o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego - przyp. M.S.], jako termin przyjmuje się święto Odrodzenia Polski [22 lipca - oficjalna rocznica ogłoszenia manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego - przyp. M.S.]”. Dalszy bieg wydarzeń okazał się zbieżny ze społecznymi oczekiwaniami wskazanymi w przytoczonej analizie. Także powtórna rejestracja „Solidarności”, jedna z owych „spraw zasadniczych”, okazała się kwestią zaledwie kilku lat. Kościół przez ten czas pozostawał niezmiennie ważnym aktorem życia publicznego. Przyczyniając się do podjęcia dialogu przedstawicieli opozycji i władz, następnie w nim uczestnicząc, odegrał niebagatelną rolę na drodze do zmiany ustroju w Polsce.

2013-01-07 09:56

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Stan wojenny w Częstochowie

Niedziela częstochowska 50/2012, str. 6

[ TEMATY ]

Częstochowa

stan wojenny

Archiwum Zbigniewa Biernackiego

Transparenty „Solidarności” pod Jasną Górą

Transparenty „Solidarności” pod Jasną Górą
Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce 13 grudnia 1981 r. i fala aresztowań, jaka uderzyła przede wszystkim w Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, zmusiła opozycję do działania w konspiracji. Już sam ten fakt daje wyobrażenie, w jak bardzo mrocznej rzeczywistości przyszło żyć Polakom na kilka lat przed odzyskaniem suwerenności. Można by zapytać, czy dziś młodzi ludzie potrafią wyobrazić sobie Polskę (w której żyli przecież ich rodzice), gdzie za publiczne manifestowanie swoich poglądów ludzie są z polecenia rządzących Polską bici, aresztowani, sądzeni i skazywani na karę pozbawienia wolności? Czy czas terroru, tajnych związków, kajdan kojarzy się nam dzisiaj tylko z epoką rozbiorów, okupacji hitlerowskiej czy powojennym stalinizmem? - nasuwa się kolejne pytanie. Stan wojenny był również takim czasem.
CZYTAJ DALEJ

Jeden z kardynałów na konklawe "poratował" przyszłego papieża... cukierkami

2025-05-14 14:30

[ TEMATY ]

konklawe

kard. Luis Antonio Tagle

cukierki

Papież Leon XIV

Adobe Stock

Kard. Tagle miał "poratować" przyszłego papieża... cukierkami

Kard. Tagle miał poratować przyszłego papieża... cukierkami

Filipiński kardynał Luis Antonio Tagle w szczególny sposób wspierał papieża Leona XIV na finiszu konklawe. Kard. Tagle powiedział na konferencji prasowej w Rzymie, że kiedy kard. Robert Francis Prevost, który siedział obok niego na konklawe, zdał sobie sprawę podczas liczenia głosów, że zostanie wybrany, zaczął ciężko oddychać, dlatego zaproponował przyszłemu papieżowi słodycze.

„Zawsze mam przy sobie słodycze. Kard. Prevost siedział obok mnie. Kiedy usłyszałem, że ciężko oddycha, zapytałem go: 'Chcesz cukierka? A on odpowiedział: 'Dobrze, daj mi jednego, proszę'”. To był jego „pierwszy `akt miłosierdzia` wobec nowego papieża”, zażartował kard. Tagle, który przed konklawe sam był typowany jako potencjalny następca zmarłego papieża Franciszka.
CZYTAJ DALEJ

Zmarł ks. kan. Józef Andrzejewski

2025-05-19 20:24

[ TEMATY ]

nekrolog

Zielona Góra

Rzepin

Bojadła

Cybinka

Archiwum parafii w Rzepinie

Śp. Ks. Kan. Józef Andrzejewski

Śp. Ks. Kan. Józef Andrzejewski

19 maja 2025 w wieku 92 lat odszedł do wieczności Ksiądz Kanonik Józef Andrzejewski. Święcenia kapłańskie przyjął prawie 68 lat temu.

Urodził się 4 maja 1933 roku w Księżyznej. Pochodził z parafii pw. św. Stanisława Biskupa w Serokomli. Święcenia kapłańskie przyjął 23 czerwca 1957 roku, z rąk biskupa Teodora Benscha w katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję