Ponad 20 misjologów z różnych ośrodków akademickich w Polsce uczestniczyło w ogólnopolskim Zjedzie Stowarzyszenia Misjologów Polskich, który od 6 do 8 września odbywał się w Kielcach. Miejscem obrad było Wyższe Seminarium Duchowne. Debatom przewodniczył ks. prof. dr hab. Jan Górski – prezes Stowarzyszenia Misjologów Polskich (UŚ Katowice), a wśród uczestników i prelegentów byli m.in. biskup ełcki Jerzy Mazur SVD – przewodniczący Komisji Misyjnej Episkopatu Polski i biskup kielecki Jan Piotrowski – niegdyś misjonarz i od początku członek SMP.

Misjologia w praktyce

Otwarcie obrad misjologów nastąpiło po Nieszporach w seminaryjnej kaplicy św. Kazimierza przez biskupa kieleckiego dr. Jana Piotrowskiego i ks. prof. Jana Górskiego. Wykład wprowadzający pt. „Nowa wizja misji” wygłosiła dr hab. Klara A. Csiszar z Frankfurtu. Wystąpienie gościa z instytutu frankfurckiego, dotyczące praktycznego wymiaru misjologii w nauczaniu papieża Franciszka, ks. prof. Górski w rozmowie z „Niedzielą” określił jako interesujące, podkreślając zarazem akademicki i naukowy charakter działalności SMP. – Promujemy misjologię jako naukę akademicką, rozwijaną w ośrodkach akademickich, w tym w seminariach duchownych. Raz do roku odbywamy walne spotkania całego stowarzyszenia, połączone ze sprawozdaniem naukowym, wydajemy rocznik „Studia Misjologiczne”. Chodzi o to, aby w sposób naukowy coraz lepiej wyjaśniać zagadnienie misji Kościoła Ad Gentes i nowej ewangelizacji oraz o praktyczne owoce tych działań w diecezjach – mówi ks. prof. Jan Górski.

Podczas kieleckiego spotkania omawiana była także spuścizna czerwcowego kongresu misyjnego, dorobek misyjny Kościoła kieleckiego oraz bogactwo wydawnictw misyjnych w okresie międzywojennym.

Misyjność Kościoła kieleckiego

Bp dr Jan Piotrowski przypominając, iż „polecenie boskiego Misjonarza jest wciąż aktualne” oraz że „Kościół jest misyjny ze swej natury” nakreślił historię misyjnej działalności w diecezji kieleckiej, począwszy od lat 80. i pierwszych misji kapłańskich w Afryce – na Wybrzeżu Kości Słoniowej, następnie w Kongu, na Karaibach, w Ameryce Południowej, Kazachstanie. Ksiądz Biskup wymienił nazwiska kilkunastu misjonarzy tworzących ten misyjny dorobek oraz wkład zakonnych zgromadzeń męskich i żeńskich w dzieło misyjne. Wspomniał m.in. sługę Bożego o. Wojciecha Piwowarczyka i jego zasługi w rozbudzaniu wrażliwości misyjnej, scharakteryzował także różne współczesne formy pracy, takie jak wakacyjne turnusy czy aktywność kolędników misyjnych. – Powołanie w grudniu 2014 r. Misyjnego Dzieła Diecezji Kieleckiej systematyzuje wszystko to, co dotąd było – zaznaczał bp Jan Piotrowski, przypominając m.in. o stałej modlitwie pierwszych piątków miesiąca, o powołaniu moderatorów dekanalnych i zaistnieniu wkładki diecezjalnej w piśmie „Misje dzisiaj” (co spowodowało blisko pięciokrotny wzrost nakładu w diecezji kieleckiej). Biskup Piotrowski wspomniał także o tradycjach misyjnych w diecezji kieleckiej, m.in. o tym, iż kleryckie ognisko misyjne odnotowane w źródłach w 1932 r., było jednym z pierwszych w Polsce, zaś obecnie w Kole Misyjnym w WSD działa 12 kleryków.

Wyprostowanie nóg przed dalszą drogą

Tak bp Jerzy Mazur, odwołując się m.in. do nauczania papieża Franciszka, określił kierunek wytyczony przez ogólnopolski Kongres Misyjny, który po 16 latach został ponownie zorganizowany w Polsce od 14 do 16 czerwca 2015 r. Bp Mazur przypomniał zakrojone na szeroką skalę przygotowania oraz dorobek Kongresu i jego nowości. Jedną z nich było „wyjście Kongresu do diecezji i archidiecezji”, co skutkowało ożywieniem wspólnot, organizacją festynów, spotkań z misjonarzami, wystaw i wieloma ciekawymi projektami misyjnymi. – Kongres był nastawiony na przyszłość i służył integracji środowisk misyjnych – podkreślał bp Mazur. Mówił o aktywnej pracy w grupach tematycznych, cytował wypowiedzi biskupów uczestniczących w Kongresie.

Omówił także materiały publicystyczne (m.in. zbiór biogramów misjonarzy) i liturgiczno-homiletyczne będące pokłosiem Kongresu, zapowiedział również przygotowanie, pod egidą Komisji Misyjnej Episkopatu Polski, zakrojonego na szeroką skalę dokumentu podsumowującego Kongres i wszelkie formy zaangażowania misyjnego Kościoła w Polsce, pod kierunkiem misjologów i praktyków w zakresie działalności misyjnej. Proponował przygotowanie szeregu sympozjów celem budzenia wrażliwości misyjnej wśród wiernych, zastanawiał się nad kontynuacją kongresu misyjnego w poszczególnych metropoliach oraz nad ideą powołania misyjnego instytutu laikatu. Swoje wystąpienie Biskup Ełcki zakończył przysłowiem afrykańskim: „Tam, gdzie teraz rosną drzewa, wkrótce będzie las”, życząc, aby zapał misyjny spowodował szybki wzrost tego lasu.

Co może misyjna prasa

Z wystąpienia ks. dr. Andrzeja Kalety z diecezji kieleckiej, który mówił nt. „Funkcje polskiej prasy misyjnej katolickiej w okresie międzywojennym”, wynikało, że znaczenie prasy w tak istotnym dla państwowości polskiej międzywojniu było nie do przecenienia i że fakt ten zobowiązuje także współcześnie do uwzględnienia tej ważnej formy promocji misji.

Prelegent przedstawił lata 1918-1939 w Polsce jako okres dynamizmu w bardzo wielu wymiarach, w tym w zakresie rozwoju prasy misyjnej.

Przypomniał, że tradycje piśmiennictwa misyjnego to początek XVII wieku, zaś czasopiśmiennictwa – poł. XIX wieku, a także scharakteryzował wpływ nauczania kolejnych papieży i ich encyklik.

Wyliczył aż 38 funkcjonujących w międzywojniu tytułów misyjnych; wyodrębnił Kraków i Poznań jako najbardziej dynamiczne ośrodki wydawnicze; wśród funkcji czasopism misyjnych wymienił m.in. informacyjną, propagowania misji i ich wspierania, gromadzenia środków, wychowawczą, organizatorską. Była mowa także o poczytności listów misjonarzy drukowanych w prasie, zakładaniu różnego rodzaju funduszy na rzecz misji, powoływaniu organizacji wspierających. – Prasa misyjna przyczyniła się do wychowania pokolenia, które wspaniale sprawdziło się po wybuchu II wojny światowej – zauważał ks. dr Kaleta.

* * *

Uczestnicy Zjazdu w Kielcach modlili się także podczas Mszy św. w bazylice kieleckiej pod przewodnictwem bp. Jerzego Mazura, wzięli również udział w wycieczce do Jędrzejowa, z pobytem i modlitwą w archiopcatwie cysterskim.

Zjazd zakończyła Msza św. z Jutrznią pod przewodnictwem bp. Jana Piotrowskiego.

* * *

Stowarzyszenie Misjologów Polskich
funkcjonuje od 2006 r. z siedzibą w Katowicach. Liczy 38 członków, reprezentujących liczne ośrodki akademickie. Celem Stowarzyszenia Misjologów Polskich jest: refleksja naukowa nad działalnością misyjną Kościoła, promocja misjologii w środowiskach kościelnych i naukowych, wspieranie prac doktrynalnych Kongregacji Ewangelizacji Narodów i Konferencji Episkopatu Polski, organizowanie seminariów naukowych i sympozjów, troska o dydaktykę misjologii.