Reklama

Zarys historii diecezji lubelskiej (cz. 2)

Powstanie diecezji

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Już na początku XV w. biskup chełmski Jan Biskupiec Zaborowski rozpoczął starania o przeniesienie stolicy biskupiej do Lublina. W 1425 r. papież Marcin V wydał nawet dwie bulle, które pozytywnie załatwiały powyższe starania. Jednak nie wprowadzono ich w życie na skutek silnego sprzeciwu ówczesnego biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego i sejmu sieradzkiego z 1425 r. W wyniku tego w tymże roku legat papieski kard. Lucyd unieważnił obydwie bulle. Do sprawy tej nie powrócono już do końca XVIII w. Stała się ona aktualna dopiero w okresie rozbiorów Polski. Zmniejszoną na skutek rozbiorów diecezję chełmską postanowiono powiększyć w 1790 r. (Pius VII dekretem z 20 lipca 1790 r. potwierdził Konstytucję Sejmu Czteroletniego o włączeniu do diecezji chełmskiej części ziem położonych za Wisłą, a należących dawniej do diecezji krakowskiej). Planowano równocześnie przeniesienie stolicy biskupiej do Lublina i zmienienie nazwy diecezji z chełmskiej na chełmsko-lubelską. Jednak Stolica Apostolska nie zgodziła się na to rozwiązanie.
Kiedy po trzecim rozbiorze Lublin znalazł się w granicach Austrii, gubernium galicyjskie wysunęło projekt zniesienia diecezji chełmskiej i utworzenie w jej miejsce diecezji lubelskiej. Projekt ten został zatwierdzony 10 maja 1803 r. przez Cesarza Franciszka II. Oficjalna data utworzenia diecezji lubelskiej przypada na 23 listopada 1805 r., kiedy to Pius VII wydał w tej sprawie bullę Quemadmodum Romanorum Pontificum. Katedra, Kapituła i biskupi zostali przeniesieni z Krasnegostawu do Lublina, jednak realizacja tych postanowień - ze względu na wojny toczone przez Napoleona - musiała ulec przesunięciu na termin późniejszy. Dopiero 19 października 1807 r. metropolita lwowski K. I. Kicki w Kolegiacie św. Michała wypełnił postanowienia papieskiej bulli. W tym samym roku zniesiono konsystorz krasnostawski, pozostawiając tylko jeden w Lublinie. Na katedrę wyznaczono dawny kościół jezuicki pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, ale ze względu na duże zdewastowanie świątyni, nie mogła ona początkowo spełniać swojej funkcji. Przez kilka lat nabożeństwa katedralne odprawiano w kolegiacie św. Michała, dopiero od 1832 r. w kościele pojezuickim. W tym samym roku przeniesiono tutaj parafię z dawnego kościoła kolegiackiego.
Diecezja lubelska posiadała zorganizowany aparat administracyjny przejęty po zlikwidowanej diecezji chełmskiej, mimo to była diecezją nową, utworzoną w czasie często zmieniających się uwarunkowań politycznych, z terytoriów kilku innych diecezji. Nie miała jeszcze ugruntowanej tradycji, co rzutowało na jej konsolidację. Wiele wysiłku włożyli pierwsi lubelscy biskupi, by odpowiednio zorganizować struktury diecezjalne. Wydarzenia polityczne XIX w. w rozdartej pomiędzy zaborców ojczyźnie, wielkie zrywy narodowe 1830 i 1863 r. czy też sprawa kasaty unii w chełmskiej diecezji unickiej, bardo silnie wpłynęły na historię Kościoła łacińskiego na terenie omawianej diecezji.
W kolejnych artykułach postaram się przybliżyć sylwetki poszczególnych biskupów lubelskich, ich działania na rzecz podległych im terenów z uwzględnieniem szerszego tła historycznego, które jak widać z perspektywy czasu miało wpływ na losy diecezji lubelskiej.
Cdn.

Oprac. na podstawie Diecezja lubelska. Informator. Informator historyczny i administracyjny, pod red. ks. Marka Zahajkiewicza.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Abp Depo w Mokrej: ocalenie tego kościoła to dar Opatrzności

– Podczas tej uroczystej Eucharystii pragniemy podziękować dobremu Bogu w Trójcy Jedynemu za dzieło uratowania od zniszczenia tej pięknej świątyni, odnowionej od podstaw dzięki życzliwości ludzi dobrej woli i instytucji państwowych – powiedział ks. Krzysztof Bąkowicz, proboszcz parafii Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Mokrej.

W wyremontowanym kościele Trójcy Przenajświętszej w Mokrej 15 czerwca abp Wacław Depo przewodniczył Sumie odpustowej i poświęcił świątynię.
CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Św. Brata Alberta

[ TEMATY ]

nowenna

św. Brat Albert

św. Brat Albert Chmielowski

Archiwum autora

Nowenna do odmawiania przed wspomnieniem św. Brata Alberta Chmielowskiego lub w dowolnym terminie.

W. Boże wejrzyj ku wspomożeniu memu.
CZYTAJ DALEJ

Poruszające świadectwo choroby nowotworowej księdza: kłóciłem się z Panem Bogiem

2025-06-15 21:54

[ TEMATY ]

świadectwo

Parafia w Pierśćcu

Ks. Piotr Góra

Ks. Piotr Góra

Poruszającym świadectwem swojej choroby nowotworowej, zdiagnozowanej niespodziewanie w 2022 roku, podzielił się ks. dr Piotr Góra podczas uroczystości odpustowych odnalezienia relikwii św. Mikołaja, które odbyły się 15 czerwca 2025 r. w sanktuarium w Pierśćcu.

Sekretarz biskupa diecezji opisał emocje towarzyszące diagnozie, przebieg leczenia i towarzyszącą mu intensywną modlitwę. Wskazał na ważną rolę wspólnoty modlącej się w sanktuarium w Pierśćcu, a także na szczególne znaczenie figury św. Mikołaja, która wędrowała między chorymi kapłanami jako znak duchowego wsparcia.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję