Reklama

Niedziela Kielecka

Wyklętym pamięć

Niedziela kielecka 9/2017, str. 1, 6

[ TEMATY ]

żołnierze wyklęci

T. D.

Dawne więzienie kieleckie, miejsce pamięci o Wyklętych

Dawne więzienie kieleckie, miejsce pamięci o Wyklętych

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Zbliża się 1 marca – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, który dopiero od 2011 r. wszedł do kanonu polskich rocznic narodowych. Pamięć o nich miała być na zawsze wymazana z serc i umysłów Polaków. „Wrogowie władzy ludowej” nie zasługiwali ani na godne życie, ani nawet na godną śmierć i pochówek. Po raz szósty Polacy w całej Polsce będą spotykać się na uroczystościach poświęconych Żołnierzom Wyklętym.

Przywracanie pamięci

Określenie „Żołnierze Wyklęci” zostało sformułowane na początku lat 90. ub. wieku w środowisku młodych ludzi chcących przywrócić pamięć należną żołnierzom polskiego zbrojnego podziemia niepodległościowego. W połowie lat 90. osoby, które potem założyły Fundacje „Pamiętamy”, doprowadziły do powstania pierwszej wystawy pod nazwą „Żołnierze Wyklęci”. Potem wydano album. Kiedy pod koniec lat 80. historycy, tacy jak Janusz Kurtyka, podjęli temat podziemia niepodległościowego, zaczynali od zera. Byli pionierami w porządkowaniu i odkłamywaniu wiedzy o dziejach Żołnierzy Wyklętych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

A dzisiaj? Badania nad dziejami polskiego podziemia niepodległościowego zaowocowały dużą i wciąż zwiększającą się ilością książek, artykułów naukowych i popularnonaukowych, wystaw edukacyjnych i prezentacji multimedialnych. Żołnierzom Wyklętym przywrócono pamięć i właściwe miejsce w historii.

Pamiątki trafiły do OMPiO

Reklama

Badania, kwerendy historyczne, poszukiwania grobów – wciąż trwają. 4 lutego kielczanie mogli poznać skromne, ale wymowne emocjonalnie i historycznie pamiątki po Żołnierzach Wyklętych, których ciała znaleziono kilka miesięcy temu w lesie w okolicy Zgórska k. Kielc. Fundacja Niezłomni przekazała je do Ośrodka Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach.

Są to pamiątki po czterech młodych żołnierzach: Aleksandrze Życińskim, Czesławie Spadło, Józefie Figarskim i Karolu Łoniewskim. Można je oglądać w salach ekspozycyjnych OMPiO powstałych w dawnych, zachowanych kazamatach więzienia kieleckiego, skąd ci młodzi ludzie 24 września 1948 r. poszli na śmierć. Rafał Nowak – dyrektor OMPiO podczas uroczystości przekazania podkreślił, że jest to jeden z ważniejszych dni w historii instytucji. – Po 70. latach wracają tu na miejsce przedmioty, które wyruszyły razem ze swoimi właścicielami w ostatnią drogę, nie tylko w sensie symbolicznym. Tych ciał, przedmiotów nigdy mieliśmy nie odnaleźć – zauważył.

Do OMPiO trafiły m.in. naboje, łuski, guziki, klamry od pasków, medaliki, a towarzyszą im fotografie Wyklętych i ich biogramy.

Wojciech Łuczak, prezes Fundacji Niezłomni, zaznacza, że o ile z archeologicznego punktu widzenia przedmioty nie są specjalnie wyjątkowe, to niosą ze sobą nieocenioną wartość pod względem prawdy historycznej.

W uroczystości przekazania pamiątek wzięły udział rodziny działaczy podziemia antykomunistycznego. Byli wśród nich Grzegorz Figarski, bratanek Józefa Figarskiego ps. „Śmiały” oraz Jerzy Lichtarowicz, którego kuzynka była żoną Zygmunta Szendzielarza – „Łupaszki”.

Poszukiwania wciąż trwają

Reklama

W lesie w Zgórsku między grudniem 2015 r. a kwietniem 2016 r. odkryto i zbadano cztery jamy grobowe ze szczątkami ośmiu osób. Udało się ustalić tożsamość czterech żołnierzy Armii Krajowej i Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: kpt. Aleksandra Życińskiego ps. „Wilczur”, por. Karola Łoniewskiego ps. „Lew” oraz Czesława Spadły ps. „Mały” i Józefa Figarskiego ps. „Śmiały”. Zostali straceni w tej samej egzekucji 24 września 1948 r. Szczątki czterech żołnierzy zostały już z honorami pochowane we wskazanych przez rodzinę miejscach.

Zanim na kieleckim cmentarzu przy ul. Zagnańskiej na Piaskach, na tak zwanej „kieleckiej łączce” pojawili się historycy i archeolodzy, sprawdzono wiele dokumentów, wertowano księgi cmentarne czy raporty Służby Bezpieczeństwa dotyczące wyroków śmierci. Poszukiwania na „kieleckiej łączce” rozpoczęto w listopadzie 2016. Prace stopniowo przynoszą pozytywne efekty. Do tej pory udało się odnaleźć groby ośmiu żołnierzy podziemia antykomunistycznego.

Przed pracownikami IPN jeszcze wiele lat poszukiwań i trudno wyobrazić sobie moment, w którym będzie można powiedzieć, że odnaleziono i zidentyfikowano szczątki wszystkich ofiar komunistycznego reżimu. Skala terroru była ogromna. Takich miejsc jak „kielecka łączka” są w Polsce setki. Dzięki wnikliwej pracy historyków i docieraniu do kolejnych dokumentów ich liczba cały czas wzrasta, także w Świętokrzyskiem.

Kielecka pamięć

Mianem Żołnierzy Wyklętych określa się żołnierzy podziemia antykomunistycznego w latach 1944-1956. 1 marca 1951 r. w mokotowskim więzieniu stracono Zarząd Główny organizacji Wolność i Niezawisłość z komendantem, płk. Łukaszem Cieplińskim – stąd śp. prezydent Lech Kaczyński wybrał właśnie na Dzień Żołnierzy wyklętych 1 marca.

Reklama

Kieleckie Stowarzyszenie Ochrony i Dziedzictwa Narodowego zaprasza na obchody w tym dniu. Rozpoczną się one o godz. 9 zapaleniem zniczy w miejscach poświęconych Żołnierzom Wyklętym: pod tablicą przy zbiegu ulic Paderewskiego i Solnej (tam mieściła się siedziba gestapo, a od 1945 – Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego – miejsce przesłuchań i tortur); pod tablicą przy ul. Kapitulnej; pod tablicą przy ul. Zamkowej upamiętniającą rozbicie więzienia UB; w kilku miejscach na Cmentarzu Partyzanckim przy ul. Ściegiennego.

O godz. 10 uroczystości przeniosą się na Cmentarz Piaski. Znicze zapłoną pod Pomnikiem Żołnierzy Wyklętych – tam będzie modlitwa i Hymn oraz na „kieleckiej łączce” i na symbolicznych mogiłach kilku żołnierzy, m.in. A. Życińskiego, K. Łoniewskiego, J. Kowalczyka, C. Spadły, St. Chedy, St. Grabdy.

O godz. 16 – Eucharystia w bazylice kieleckiej w intencji Wyklętych. Po Mszy św. nastąpi złożenie kwiatów pod ścianą straceń (OMPiO) oraz uroczystości pod Pomnikiem Armii Krajowej.

2017-02-22 14:15

Oceń: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Przywracają tożsamość Żołnierzom Wyklętym

Niedziela bielsko-żywiecka 19/2017, str. 8

[ TEMATY ]

żołnierze wyklęci

Monika Jaworska

Spotkanie w Książnicy Beskidzkiej poświęcone Żołnierzom Wyklętym

Spotkanie w Książnicy Beskidzkiej poświęcone Żołnierzom Wyklętym
Żołnierzom Wyklętym poświęcono wykład pt. „Nowe rozdanie. Żołnierze Wyklęci wychodzą z impasu”, jaki odbył się 24 kwietnia o godz. 17 w Książnicy Beskidzkiej.
CZYTAJ DALEJ

Rządzący wpadli we własne sidła

2025-06-04 07:19

[ TEMATY ]

Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

Samuel Pereira

Od wyborów parlamentarnych 15 października 2023 r. gdy, mimo iż wygrało Prawo i Sprawiedliwość, to rządząca dziś koalicja zdobyła większość mandatów w Sejmie - ekipa Donalda Tuska podkreślała siłę mandatu społecznego do legitymizacji swoich działań, w tym tych, które prowadzone były i są bez poszanowania dla obowiązującego prawa.

Buta była tak wielka, że nawet przed wyborami Donald Tusk, pytany przez sympatyków jak zamierza realizować swoje buńczuczne zapowiedzi, skoro prezydent Andrzej Duda jest politykiem od niego niezależnym - rzucił na spotkaniu w Ustroniu wulgarnym hasłem, że jak on wygra, to "zobaczymy jak panu prezydentowi rura zmięknie". Okazało się, że prezydent miał odwagę stawiać się niebezpiecznym, czy bezprawnym działaniom nowego rządu, jednocześnie nie był instytucją blokującą proces legislacyjny, bo ze 190 uchwalonych ustaw, zawetował jedynie siedem, więc niecałe 4 procent z nich.
CZYTAJ DALEJ

Toruń: objęcie kanoniczne diecezji toruńskiej przez bp. Arkadiusza Okroja

2025-06-04 20:10

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Pelplińskiej

Nowenną do Matki Bożej Nieustającej Pomocy rozpoczęło się w środę 4 czerwca w katedrze toruńskiej kanoniczne objęcie diecezji przez bp. Arkadiusza Okroja. W modlitwie uczestniczyli emerytowany biskup toruński Andrzej Suski oraz biskup pomocniczy Józef Szamocki, kanonicy kapituły katedralnej, kapłani, osoby konsekrowane i wierni świeccy z całej diecezji.

Przed nabożeństwem nastąpiło podpisanie dokumentów potwierdzających objęcie diecezji toruńskiej przez bp. Arkadiusza Okroja. Dokumenty zostały podpisane przez bp. Okroja, kolegium konsultorów i kanclerza Kurii Diecezji Toruńskiej.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję