Reklama

Niedziela Łódzka

Najważniejsza jest obecność

W rozpoczynającym się czasie Adwentu, o poczuciu bliskości, ale też i straty, o wartości obecności i miłości największej w prostocie, z Anną Bobowicz, psychologiem w hospicjum domowym Caritas Archidiecezji Łódzkiej rozmawia Justyna Kunikowska.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Justyna Kunikowska: Proszę opowiedzieć jakie zostały Pani powierzone role w Caritas Archidiecezji Łódzkiej?

Anna Bobowicz: Jestem psychologiem w hospicjum domowym Caritas Archidiecezji Łódzkiej. Terenem działania hospicjum jest cały obszar miasta Łodzi. Nasi podopieczni są w swoich domach, a lekarz i pielęgniarka świadczą im pomoc poprzez regularne wizyty domowe. W miarę potrzeby zespół wspierający pacjenta rozszerza się o fizjoterapeutę, kapelana i psychologa. Praca zespołowa jest w tego typu placówce bardzo ważna, możemy pomóc chorym kompleksowo, często też dzięki takiej formie pomocy pacjent ma możliwość pozostać w domu, wśród bliskich. Rolę opiekuńczą spełnia rodzina, a zespół hospicyjny wykonuje swoje zadania u chorego w zakresie swoich kompetencji. Bywają też chorzy samotni, ale zdolni żyć samodzielnie. Tych ostatnich, jak również tych, którzy z powodu sytuacji rodzinnej nie mogą być w pełni zaopiekowani, staramy się w miarę możliwości wspierać siłami naszych wolontariuszy. Działalność wolontariatu to nasza ogromna duma i zasób.

Moja rola polega na wspieraniu pacjentów hospicjum i poradni medycyny paliatywnej oraz ich rodzin. Przedłużeniem i uzupełnieniem mojej pracy z podopiecznymi w okresie choroby jest pomoc w przejściu przez okres żałoby rodzinom, które musiały pożegnać swoich bliskich. Caritas Archidiecezji Łódzkiej angażuje się w pracę w obrębie całej archidiecezji, obejmując swoimi działaniami osoby potrzebujące, m.in. w kryzysie bezdomności, bezrobotne, niepełnosprawne, seniorów, a także dzieci i młodzież. W mojej codziennej pracy bardzo bliska jest mi misja Caritas:„Pomagamy każdemu potrzebującemu. Robimy to mądrze, z szacunkiem i miłością miłosierną. Zmieniamy siebie i świat”. Praca z ludźmi uczy pokory i poszanowania dla potrzeb bliźnich, wsłuchiwania się w ich głos. Musimy naprawdę pochylić się nad tym, czego ludziom brakuje i pomagać im w taki sposób, jaki jest możliwy do przyjęcia przez nich, a nie w taki, jaki nam się wydaje najbardziej słuszny. Czasami mamy poczucie, że wiemy lepiej, czego komuś potrzeba, dysponujemy środkami do osiągnięcia tego celu, a osoba, której pomagamy, zupełnie czegoś innego potrzebuje. Miłość miłosierna, danie swojego czasu, uwagi i dostrzeżenie w każdym podopiecznym człowieka, a nie tylko jego problemu to podstawa w naszej pracy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Czy często w swojej pracy spotyka się Pani z tematem straty osób bliskich?

Z tematem tym spotykam się w zasadzie na co dzień. Czasem już w okresie choroby zarówno pacjentowi, jak i jego rodzinie, towarzyszy poczucie przewidywanej straty. Przychodzi taki moment, w którym najważniejsza jest obecność, zaspokajanie potrzeb emocjonalnych, duchowych, uśmierzanie bólu czy innych dolegliwości przynoszących dyskomfort fizyczny. Nie ma już nadziei na wyleczenie, jest mniej lub bardziej świadome żegnanie się. Dojście do granicy ludzkich możliwości. Towarzyszenie, reagowanie na potrzeby chorego, próba zaakceptowania sytuacji. Śmierć, choć często w hospicjum spodziewana, i tak jest dla bliskich zaskoczeniem i nieraz zdarza się o wiele za wcześnie. Chory odchodzi, rodzina jest w procesie opłakiwania i układania życia na nowo, czyli w okresie żałoby.

To z pewnością jeden z najdelikatniejszych i bardzo osobistych kwestii między Panią a pacjentem – w jaki sposób rozmawia się o takich sprawach?

Zdarza się ze strony chorego chęć i wola rozmowy o tym, co nieuchronne, konfrontacja z własnym odchodzeniem, przemijaniem, potrzeba podsumowania tego, co było i pozostawienia swoim bliskim jakiegoś przesłania. Bywa jednak tak, że chory do końca zaprzecza temu, co się z nim dzieje, a przynajmniej nie chce tego wypowiadać na głos. Być może chroni w ten sposób siebie przed trudnymi uczuciami, może członków swojej rodziny. Może to trochę takie zaklinanie rzeczywistości – nie mówię o tym, więc tego nie ma. Zawsze rozmowy na temat odchodzenia należy prowadzić bardzo delikatnie, starając się wyczuć, ile chory jest w stanie udźwignąć. Współcześnie nie obstajemy już tak bardzo przy popularnym kiedyś w środowisku hospicyjnym stanowisku, że trzeba „zdążyć z prawdą”. Na pewno nie należy chorego okłamywać, czy unikać tematu, gdy pyta, gdy nawiązuje do kwestii swojego pogarszającego się stanu zdrowia, umierania. Czasem chory wybiera sobie kogoś, z kim decyduje się rozmawiać na trudne dla niego tematy – być może jest to osoba, która wg chorego jest w stanie te tematy udźwignąć.

Reklama

Co jest dla Pani największą trudnością?

Bywa tak, że w okresie żałoby poczucie utraty sensu życia przez osobę osieroconą jest bardzo wyraźne. Szukamy wtedy wspólnie jakiegoś punktu zaczepienia, jakiegoś światełka w tunelu. Ono się znajduje, prędzej lub później, ale droga bywa bardzo wyboista. Osoby w żałobie czasami bardzo cierpią. Przekłada się to też na ich zdrowie fizyczne, chorują. Czasem jest też tak, że schodzi z nich cały stres nagromadzony podczas opieki nad osobą bliską i same teraz zaczynają się zmagać z różnymi dolegliwościami. Bardzo trudne bywa też wychwycenie, kiedy to wciąż żałoba – trudny, ale naturalny stan, związany ze stratą, a kiedy to już może być początek depresji. Żałoba wciąż bywa tematem tabu, a osoby ją przeżywające nie zawsze otrzymują adekwatne wsparcie. Zdarza się zmowa milczenia, mająca jakby chronić przed „rozdrapywaniem ran”, a w rzeczywistości osoby w żałobie niejednokrotnie mają dużą potrzebę mówienia o swoim bólu, wspominania swoich bliskich, odreagowywania trudnych chwil poprzez opowiadanie o nich.

Z jakim rodzajem straty najczęściej zgłaszają się pacjenci?

Najwięcej chyba mam w swojej pracy kontaktu z wdowami. Kobiety po stracie mężów często odczuwają, jakby walił im się świat. Ktoś, kto był towarzyszem codzienności przez kilkadziesiąt lat, nagle przestaje w niej być. Jeden talerz, jedna filiżanka zamiast dwóch, pusty fotel. Jak u Wisławy Szymborskiej: „Ktoś tutaj był i był, a potem nagle zniknął i uporczywie go nie ma”. Ta „uporczywość” sprawia, że czasami w niektórych późniejszych momentach żałoby jest ciężej niż na początku. Codzienność bez osoby bliskiej boli. Ten, kto doświadcza straty, niejednokrotnie odczuwa swój los jako konstruowanie od nowa jakiejś budowli z rozsypanych właśnie klocków, bez projektu i planu, z zawiązanymi oczami. Coś się uda zbudować, ale co i kiedy – nie wiadomo. Trudna, mozolna praca, zmaganie się z wyzwaniami dnia codziennego. Konieczność decydowania i myślenia o wszystkim samodzielnie. A przecież wcześniej było nas dwoje. Jeszcze trudniej bywa, gdy w okresie żałoby pojawiają się kolejne niepomyślne wiadomości. A przecież to też się zdarza. Choroba własna, choroba innych członków rodziny. Odbudowany dopiero co kruchy spokój i równowagę trzeba tworzyć po raz kolejny od nowa.

Reklama

Zgłaszają się też oczywiście wdowcy, ale znacznie rzadziej. Być może trudniej im sięgnąć po wsparcie na zewnątrz, poza rodziną. Pomagam także rodzicom po stracie dorosłych dzieci. Z taką utratą, będącą jakby kompletnym odwróceniem kolei rzeczy, bardzo trudno się pogodzić. Odchodzi dziecko, umierają wszelkie nadzieje z nim związane, plany na przyszłość, umiera cząstka serca. Ale cierpią także dorosłe dzieci, które tracą rodziców. Okazuje się, że nigdy nie jest dobry moment na rozstanie. Czy w wieku lat 20, czy 50, czy 65, wraz ze śmiercią rodziców zostaje się „sierotą”. Bywa to szczególnie dotkliwe dla osób, które nie założyły własnej rodziny i stale były w swojej codzienności bardzo blisko związane z mamą lub tatą, ale także dla członków tych rodzin, w których role pod koniec życia lub w ciężkiej chorobie zostały jakby odwrócone – dziecko opiekowało się rodzicem. Cała troska, opiekuńczość, tkliwość, ale także i odpowiedzialność, czuwanie nad procesem leczenia rodzica stało się udziałem dziecka.

Reklama

Panuje powszechne przekonanie, że głęboka może być żałoba po osobach, z którymi łączyła nas szczególnie dobra, bliska więź. Tak oczywiście zazwyczaj jest, ale nie można zapominać o relacjach trudnych, skomplikowanych, czasem – patologicznych. Tam, gdzie znajomi i sąsiedzi kiwają głową nad wdową po alkoholiku, jakby współodczuwając z nią ulgę i uwolnienie po jego śmierci, w rzeczywistości owdowiała kobieta może bardzo tęsknić za mężem, opłakiwać go. To żałoba po tym, co było, ale też po tym czego nie doświadczyła i już z tym człowiekiem nie doświadczy – tęsknota za bliskością i spokojem, za wsparciem i czułością. Przychodzi konfrontacja z faktem, że nic już w tej relacji się nie zmieni, nic się dobrego nie zadzieje, nic się nie naprawi – bo jego już nie ma. Małżeństwo pozostanie trudnym wspomnieniem, zamkniętym rozdziałem bez happy endu.

Anna Bobowicz pracuje z pacjentami i ich rodzinami, szkoli wolontariuszy hospicjum, wspiera osoby w żałobie

2021-11-23 07:24

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Oczekiwanie

Niedziela zamojsko-lubaczowska 49/2012, str. 8

[ TEMATY ]

adwent

Graziako/Niedziela

Adwent. Czas, który przygotowuje nas na przyjście Syna Człowieczego. Oczekiwanie. Nasze myśli biegną ku betlejemskiej stajence i wydarzeniu, dzięki któremu Bóg zbliża się do nas, ogarniając jednocześnie wielką tajemnicą

Adwent to czas, który daje wielkie możliwości. Oczekiwanie na przyjście Jezusa nie powinno być biernym trwaniem, przeżyciem czterech niedziel, z których każda przybliża nas do radości. Te cztery niedziele i dni powszednie pomiędzy nimi, mogą pomóc nam oderwać się od otaczającego nas świata na tyle, by zbliżyć się do prawdy o tym świecie, o nas samych. By zbliżyć się do Prawdy.

CZYTAJ DALEJ

Ks. Piotr Pawlukiewicz: Bóg nie może się na Ciebie doczekać!

2024-03-27 07:20

[ TEMATY ]

ks. Piotr Pawlukiewicz

B.M. Sztajner/Niedziela

ks. Piotr Pawlukiewicz (1960 – 2020) wygłosił tysiące kazań

ks. Piotr Pawlukiewicz (1960 – 2020) wygłosił tysiące kazań

Pomyślałem sobie: „Boże, ta babcia nawet jeszcze Komunii Świętej nie przyjęła, a już się w niej wyzwalają czyny miłości. Jaka ta miłość jest niecierpliwa! Jak się nie może doczekać!”. Tak samo nie może się doczekać Bóg. Na ciebie.

Jeszcze jeden fragment Ewangelii. Pozornie też wam znany, ale czy na pewno? „Pewien człowiek miał dwóch synów. Młodszy z nich rzekł do ojca: «Ojcze, daj mi część majątku, która na mnie przypada». Podzielił więc majątek między nich. Niedługo potem młodszy syn, zabrawszy wszystko, odjechał w dalekie strony i tam roztrwonił swój majątek, żyjąc rozrzutnie. A gdy wszystko wydał, nastał ciężki głód w owej krainie i on sam zaczął cierpieć niedostatek. Poszedł i przystał do jednego z obywateli owej krainy, a ten posłał go na swoje pola, żeby pasł świnie. Pragnął on napełnić swój żołądek strąkami, którymi żywiły się świnie, lecz nikt mu ich nie dawał. Wtedy zastanowił się i rzekł: Iluż to najemników mojego ojca ma pod dostatkiem chleba, a ja tu z głodu ginę. Zabiorę się i pójdę do mego ojca, i powiem mu: Ojcze, zgrzeszyłem przeciw Bogu i względem ciebie; już nie jestem godzien nazywać się twoim synem: uczyń mię choćby jednym z najemników. Wybrał się więc i poszedł do swojego ojca. A gdy był jeszcze daleko, ujrzał go jego ojciec i wzruszył się głęboko; wybiegł naprzeciw niego, rzucił mu się na szyję i ucałował go. A syn rzekł do niego: «Ojcze, zgrzeszyłem przeciw Bogu i względem ciebie, już nie jestem godzien nazywać się twoim synem». Lecz ojciec rzekł do swoich sług: «Przynieście szybko najlepszą szatę i ubierzcie go; dajcie mu też pierścień na rękę i sandały na nogi! Przyprowadźcie utuczone cielę i zabijcie: będziemy ucztować i bawić się, ponieważ ten mój syn był umarły, a znów ożył; zaginął, a odnalazł się». I zaczęli się bawić. Tymczasem starszy jego syn przebywał na polu. Gdy wracał i był blisko domu, usłyszał muzykę i tańce. Przywołał jednego ze sług i pytał go, co to ma znaczyć. Ten mu rzekł: «Twój brat powrócił, a ojciec twój kazał zabić utuczone cielę, ponieważ odzyskał go zdrowego ». Na to rozgniewał się i nie chciał wejść; wtedy ojciec jego wyszedł i tłumaczył mu. Lecz on odpowiedział ojcu: «Oto tyle lat ci służę i nigdy nie przekroczyłem twojego rozkazu; ale mnie nie dałeś nigdy koźlęcia, żebym się zabawił z przyjaciółmi. Skoro jednak wrócił ten syn twój, który roztrwonił twój majątek z nierządnicami, kazałeś zabić dla niego utuczone cielę». Lecz on mu odpowiedział: «Moje dziecko, ty zawsze jesteś przy mnie i wszystko moje do ciebie należy. A trzeba się weselić i cieszyć z tego, że ten brat twój był umarły, a znów ożył, zaginął, a odnalazł się»”*.

CZYTAJ DALEJ

Zaproszenie dla mnie: Bierz i jedz, pij, abyś żył

2024-03-28 06:16

[ TEMATY ]

Wielki Post

rozważania

rozważanie

Adobe.Stock.pl

W czasie Wielkiego Postu warto zatroszczyć się o szczególny czas z Panem Bogiem. Rozważania, które proponujemy na ten okres pomogą Ci znaleźć chwilę na refleksję w codziennym zabieganiu. To doskonała inspiracja i pomoc w przeżywaniu szczególnego czasu przechodzenia razem z Chrystusem ze śmierci do życia.

Jezus spożywa ze swoimi uczniami ostatnią wieczerzę. Wie, że to, co teraz im mówi, za chwilę stanie się rzeczywistością – Jego Ciało zostanie wydane i Krew przelana w piątek, w czasie zabijania w świątyni baranków paschalnych. Wypowiada słowa, które odtąd będą powtarzane w czasie każdej Mszy św.: „Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało Moje… bierzcie i pijcie, to jest Moja Krew”. „Ile razy bowiem będziecie jeść ten chleb i pić z tego kielicha, będziecie ogłaszać śmierć Pana, aż przyjdzie” (1 Kor 11, 26), dodaje św. Paweł Apostoł. Mogę te słowa przyjąć jako zaproszenie dla mnie: Bierz i jedz, pij, abyś żył. „Jeśli nie będziecie spożywali ciała Syna Człowieczego i pili Jego krwi, nie będziecie mieli życia w sobie. Kto spożywa moje ciało i pije moją krew, ma życie wieczne, a Ja wskrzeszę go w dniu ostatecznym” (J 6, 53n). Takie to proste i takie trudne jednocześnie… Tajemnica Bożej miłości.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję