Pielgrzym to nie turysta

Pielgrzymki kojarzą nam się głównie ze zorganizowanymi grupami wiernych, jednak bardzo istotną częścią idei pielgrzymowania jest także to indywidualne, rodzinne.

Odwiedziliśmy kilka dużych sanktuariów, by sprawdzić, w jaki sposób obsługiwani są w nich indywidualni pątnicy oraz na jakie udogodnienia podczas swojego pobytu mogą liczyć.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Pomoc w planowaniu

Na początku, oczywiście, najważniejsze jest, żeby odpowiednio zaplanować swój pielgrzymkowy wyjazd, na który najczęściej udajemy się własnym pojazdem, ale także publicznymi środkami komunikacji, tj. autobusem czy pociągiem.

Praktycznie każde z większych sanktuariów, do których pielgrzymują w wakacje Polacy, ma na swojej stronie internetowej specjalną zakładkę: „DLA PIELGRZYMA”. Znajdują się tam wszelkie niezbędne informacje.

Dzięki nim dowiemy się, w jakich godzinach są sprawowane Msze św., jak najlepiej dotrzeć na miejsce, gdzie zaplanować nocleg, gdzie zjeść czy jakie atrakcje zwiedzić. Do dyspozycji pielgrzymów w wielu miejscach są także biura obsługi pielgrzyma, które już na miejscu służą pomocą i radą.

Reklama

– Nasze biuro czynne jest od godz. 8 do 16, w sezonie pielgrzymkowym natomiast – do godz. 19. Pomagamy naszym pielgrzymom organizacyjnie; w dotarciu na miejsce, w ustaleniu planu zwiedzania, proponujemy różne atrakcje czy odnalezienie konkretnych miejsc na terenie bazyliki. Mamy także punkt handlowy, gdzie można kupić np. pamiątki, kawiarenkę i, oczywiście, toalety – mówią w rozmowie z Niedzielą pracownicy Biura Obsługi Pielgrzyma w Licheniu. I dodają: – Pielgrzymom indywidualnym możemy zaoferować nocleg w dwóch domach pielgrzyma, które znajdują się ok. 150 m od samej bazyliki. Jest w nich także możliwość wyżywienia. Dodatkową atrakcją jest możliwość zwiedzenia np. apartamentów papieskich, historycznego muzeum czy punktu widokowego.

Ciekawostką jest posiadanie przez niektóre z miejsc świętych własnych aplikacji mobilnych na smartfony.

„W mobilnym przewodniku znalazła się bogata baza obiektów – przede wszystkim miejsca kultu religijnego oraz obiekty historyczne. Miejsca te znajdujące się w aplikacji uzupełnione są o zdjęcia i opis, posiadają także lokalizację na mapie, dzięki czemu można wyznaczyć do nich trasę. Urozmaiceniem pobytu z pewnością będą propozycje kilku tras – zarówno dla pielgrzymów wybierających się na Dróżki Maryi, jak i turystów szukających odpoczynku na łonie natury. W aplikacji znajdziemy również mapę oraz planer, w którym możemy umieścić interesujące nas obiekty i trasy, aby zawsze mieć je pod ręką. Prawidłowe działanie mobilnego przewodnika nie wymaga połączenia z internetem, wystarczy wcześniej zaktualizować bazę danych” – czytamy w opisie aplikacji Góra św. Anny.

Zarówno tradycyjne, jak i bardziej współczesne udogodnienia dla pielgrzymów indywidualnych oferuje także sanktuarium pasyjno-maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Reklama

– Pielgrzymi indywidualni przybywający do sanktuarium mogą skorzystać z noclegów w domu pielgrzyma, z restauracji, kawiarni oraz ze sklepu z dewocjonaliami i z księgarni. Bazylika jest otwarta codziennie od godz. 6 do 21. W kaplicy Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny odbywa się całodzienna adoracja Najświętszego Sakramentu. Od 6 do 19 trwa spowiedź. Można się też udać na dróżki z mapą i modlitewnikiem lub skorzystać z aplikacji Dróżki Kalwaryjskie – informuje w rozmowie z Niedzielą bernardyn o. Tarsycjusz Bukowski.

Do dyspozycji pielgrzymów w sanktuariach są także przewodnicy, nie można też zapomnieć o najważniejszym, czyli częstych Mszach św., spowiedziach, adoracjach, których dokładne listy z godzinami podane są na stronach internetowych i w gablotach na miejscu.

Coś dla ducha

Wakacyjne odwiedzanie miejsc związanych z wiarą zawsze budzi obawę o ich właściwy charakter. Kiedy zwykłe zwiedzanie zaczyna być prawdziwym pielgrzymowaniem?

– Roczna liczba pielgrzymów sprzed pandemii wynosiła u nas sporo ponad milion. Rok w rok przybywali do nas pielgrzymi z ponad pięćdziesięciu krajów świata – najwięcej z Portugalii i Włoch. Nasze sanktuarium jest dobrze usytuowane. W Zakopanem jest wielu turystów, a wśród nich są ludzie wierzący, którzy chętnie odwiedzają Krzeptówki i w naszej wspólnocie oddają cześć Bogu – podkreśla w rozmowie z Niedzielą kustosz sanktuarium narodowego Matki Bożej Fatimskiej na Krzeptówkach ks. Marian Mucha.

Reklama

Pallotyni zauważają wielką szansę w działaniach ewangelizacyjnych skierowanych do odwiedzających sanktuarium pielgrzymów. – Mamy bardzo dużo wpisów w internecie, w opiniach o tym miejscu. Jest ich ponad 5 tys. i są one niezwykle budujące. Nawet jeśli ktoś nie ma okazji spotkania się z duszpasterzem, jest wiele gablot, w których znajdują się informacje o objawieniach fatimskich. Organizujemy dla turystów specjalne konferencje. Wierzymy, że nawet gdy ktoś „przypadkowo” się tam znajdzie, coś może go poruszyć. Te wpisy świadczą o tym, że ludzie odnajdują tutaj spokój, ciszę, że to miejsce ich fascynuje – zauważa ksiądz kustosz.

Dużą szansę wzrostu wiary u indywidualnych pielgrzymów zauważają także duszpasterze z Kalwarii Zebrzydowskiej.

– Do sanktuarium przybywa bardzo dużo pielgrzymów indywidualnych. Często w ciągu dnia można ich spotkać na cichej modlitwie przed cudownym obrazem Matki Bożej Kalwaryjskiej czy spacerujących po dróżkach z modlitewnikiem, różańcem. Na ich twarzach widoczne jest zamyślenie. Zdarza się, że ktoś prosi o rozmowę, potrzebuje wsparcia, modlitwy, szczególnie kiedy wydarzyło się coś trudnego, co spowodowało przyjazd tej osoby do Kalwarii. W ostatnim czasie znacznie zwiększyła się liczba pielgrzymów przybywających w małych grupach, rodzinnie czy indywidualnie – opowiada z radością o. Tarsycjusz.

– W czasie pandemii mieliśmy w każdy czwartek wieczory uwielbienia przy ołtarzu obok Wielkiej Krokwi w Parku Fatimskim. Organizujemy też różnego rodzaju koncerty. Tego typu działalność jest potrzebna. Ludzie przyjeżdżają w góry, gdy jest piękna pogoda, idą na szlaki, gdzie – mam nadzieję – czują się bliżej Boga, ale gdy jest gorsza pogoda, wtedy nie każdy spędza czas tylko na Krupówkach, w restauracjach. Część osób potrzebuje czegoś więcej – dodaje ks. Mucha z Krzeptówek.

Dobrze wykorzystane wakacje

Jak pokazują powyższe przykłady, polskie sanktuaria bardzo dbają o pielgrzymów indywidualnych. Oferują w pełni profesjonalną infrastrukturę pielgrzymkową, dogodne warunki pobytu, a to przekłada się na bardziej owocne spędzanie czasu przede wszystkim pod względem duchowym.

– Zawsze gdy przybywam do miejsc ważnych z punktu widzenia wiary, cieszy mnie ich profesjonalna „otoczka”. Dla kogoś, kto przejechał paręset kilometrów, ważne po ludzku jest to, że ma się gdzie umyć, przespać czy zjeść coś ciepłego. To pozwala bardziej się skupić na tym, co najważniejsze – na Bogu, który w tych miejscach żyje i działa – mówi Niedzieli p. Jakub, który każdego roku wspólnie z rodziną udaje się do jednego z polskich sanktuariów. To już ich rodzinna tradycja.

Hasło tegorocznego Dnia Papieskiego: „Jan Paweł II - Papież Rodziny” chyba najlepiej odzwierciedla priorytet jego pontyfikatu. Nie ulega wątpliwości, że był on Papieżem rodzin. To on przyjął zasadę, że rodzina jest drogą Kościoła. Żaden z następców św. Piotra nie poświęcił tak dużej części swego nauczania problematyce rodziny. Zbliżający się Dzień Papieski każe nam przyswajać sobie jego nauczanie o rodzinie oraz za jego wzorem troszczyć się o dobro rodzin. Bł. Jan Paweł II na temat rodziny wypowiadał się bardzo często. Starał się ukazać pełną o niej prawdę. Uczył, że „rodzina bierze początek w miłości, jaką Stwórca ogarnia stworzony świat” („List do rodzin”, nr 2) oraz do miłości jest powołana. Stanowi bowiem komunię osób: „W małżeństwie i rodzinie wytwarza się cały zespół międzyosobowych odniesień: oblubieńczość, ojcostwo-macierzyństwo, synostwo, braterstwo. (…) Pierwszym jej zadaniem jest wierne przeżywanie rzeczywistości komunii na rzecz rozwijania prawdziwej wspólnoty osób. Wewnętrzną zasadą, trwałą mocą i celem ostatecznym tego zadania jest miłość”. Zatem „istota i zadania rodziny są ostatecznie określone przez miłość” (adh. „Familiaris consortio” [FC], nr 15, 18, 17). W społecznym nauczaniu bł. Jana Pawła II rodzina jest traktowana jako pierwsza, naturalna, żywa komórka społeczna, stanowiąca fundament wszystkich społeczeństw i całej ludzkości. Jest ona pierwszym miejscem humanizacji osoby i społeczeństwa. Tworzy naturalne środowisko urzeczywistniania się człowieka jako osoby. Znaczenie rodziny dla prawidłowego rozwoju osobowego jednostki ludzkiej bł. Jan Paweł II docenia do tego stopnia, iż stwierdza, że „człowiek nie ma innej drogi do człowieczeństwa, jak tylko przez rodzinę” (homilia, 12.10.1980). Rodzina również „stanowi kolebkę i najskuteczniejsze narzędzie humanizacji i personalizacji społeczeństwa: współpracuje w pełni w sposób tylko sobie właściwy w budowaniu świata, czyniąc życie naprawdę ludzkim, zwłaszcza przez to, że strzeże, zachowuje i przekazuje cnoty oraz wartości” (FC, nr 43). Rodzina chrześcijańska stanowi też podstawową, trwałą i żywą wspólnotę Kościoła. Jest ona „do tego stopnia wpisana w tajemnicę Kościoła, że staje się, na swój sposób, uczestnikiem zbawczego posłannictwa samego Kościoła” (FC, nr 49). Bł. Jan Paweł II szeroko omawia potrójną funkcję zbawczą rodziny. Jest ona wspólnotą wierzącą i ewangelizującą, gdyż zachowuje i przekazuje wiarę, a zarazem żyje tą wiarą na co dzień. Jest następnie wspólnotą dialogu z Bogiem, ponieważ ze względu na sakramentalny charakter małżeństwa oraz kult, jaki ma miejsce w rodzinie, staje się ona środkiem wzajemnego uświęcania jej członków i ośrodkiem kultu Bożego. Jest wreszcie wspólnotą w służbie człowieka, gdyż stanowi miejsce, w którym człowiek uczy się dostrzegać w bliźnim Boga, i uzdalnia do podejmowania ofiar w służbie bliźniemu (FC, nr 51-64). Bł. Jan Paweł II nie tylko uczył o rodzinie, ale także troszczył się o dobro rodzin. Przestrzegał przed niebezpieczeństwami zagrażającymi rodzinom, wskazując jednocześnie drogi do ich przezwyciężenia. Z własnej inicjatywy utworzył Papieską Radę ds. Rodzin, zwołał synod biskupów poświęcony rodzinie, ogłosił Rok Rodziny, wydał wiele dokumentów o rodzinie, w program swych apostolskich pielgrzymek miał na stałe wpisane spotkania z rodzinami. Warto w związku z tegorocznym Dniem Papieskim zadumać się nad Bożym zamysłem względem każdej rodziny, pochylić się w geście pomocy rodzinom żyjącym w ubóstwie czy zdemoralizowanym, okazać zainteresowanie i serce dzieciom ulicy. Pożądane byłoby również włączanie się w powstające oddolnie ruchy czy stowarzyszenia mające na celu promocję, obronę i pomoc rodzinom. Organizatorzy Dnia Papieskiego w skali ogólnopolskiej i regionalnej zapewne wysuną różne propozycje i przygotują niezbędne materiały. Także Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia” zorganizuje odpowiedni program i zbiórkę pieniężną na stypendia dla zdolnych uczniów z ubogich rodzin. W Dniu Papieskim nie może zabraknąć modlitwy w intencji rodzin, zwłaszcza przeżywających trudności. Obok duszpasterzy parafialnych na taką wspólnotową modlitwę zaprasza także Duszpasterstwo Turystyczne Archidiecezji Przemyskiej, które dla miłośników gór organizuje obchód Dnia Papieskiego w głębi Bieszczad. Będzie to również tradycyjne pożegnanie gór, czyli modlitewne zakończenie letniego sezonu turystycznego. Modlić się będziemy w przepięknej scenerii. Dzień Papieski przypada bowiem na okres zenitu złotej jesieni. Wprawdzie bogactwo bieszczadzkiej przyrody znakomicie prezentują wszystkie pory roku, ale nie da się zaprzeczyć, że w jesieni jest tam najpiękniej. Zapach dojrzałych traw i ziół oraz błyszczące kolorami lasy zachwycą każdego, kto tam się znajdzie. Program Dnia Papieskiego: w niedzielę, 14 października, przyjazd przed godz. 10 do miejscowości Przysłup, oddalonej ok. 8 km na południe od Cisnej. Tam o godz. 10 w kościele filialnym będziemy uczestniczyć we Mszy św., a po jej zakończeniu wyjdziemy na szlak prowadzący na Wielkie Jasło, ewentualnie także na Okrąglik w paśmie granicznym. W czasie wspinaczki na szczyt będziemy odprawiać nabożeństwo Drogi Krzyżowej według tekstu ułożonego przez bł. Jana Pawła II. Na szczycie lub w innym dogodnym miejscu zatrzymamy się dłużej. Będzie modlitwa Anioł Pański, śpiew piosenki „Barka” i innych, ulubionych przez Papieża piosenek. Jeśli pogoda będzie sprzyjająca, posłuchamy także wybranych fragmentów „Listu Jana Pawła II do rodzin”. Ze szczytu wrócimy do Przysłupa, gdzie nastąpi zakończenie spotkania. Duszpasterstwo turystyczne zaprasza na 14 października w Bieszczady wszystkich miłośników gór. Dojazd do Przysłupa i powrót przy większej liczbie zgłoszeń - zbiorowo wynajętym autokarem, a w przypadku niewielu zgłoszeń - indywidualnie. Zgłoszenia na wyjazd zbiorowy będą przyjmowane w kilku ośrodkach miejskich archidiecezji do 8 października br. Tam też zostaną podstawione autokary lub busy (stosownie do liczby zgłoszeń). Zgłoszenia przyjmuje: w Przemyślu ks. Kazimierz Bełch, ul. Zamkowa 5 (Seminarium Duchowne), tel. (16) 678 80 26, tel. kom. 604 269 761; w Jarosławiu ks. Bogdan Czerwiński, pl. Ks. Skargi 2, tel. (16) 621 24 60; w Przeworsku ks. Stanisław Mazur, ul. Kościelna 7, tel. (16) 648 70 54; w Krośnie ks. Wojciech Matwiej, ul. Kard. Wyszyńskiego 30, tel. kom. 600 404 633; w Sanoku ks. Jacek Michno, ul. Zagrody 10, tel. kom. 782 033 042. Turyści przyjeżdżający do Przysłupa powinni wziąć z sobą odpowiednie obuwie i ubiór oraz zabezpieczenie od wiatru i deszczu (w górach może być już zimno). Trzeba też we własnym zakresie zatroszczyć się o wyżywienie i napój.