Zbiór esejów i felietonów przygotowany na 90. urodziny autora, który pracami o Chopinie i Bachu zapisał się na trwałe w historii polskiej krytyki muzycznej, tylko nieco wyprzedził jego niedawną śmierć. Dla Piotra Wierzbickiego muzyka bywała sposobem poznawania i rozumienia rzeczywistości. Miał też, rzecz jasna, inne sposoby, szczególnie ważne dla pokolenia dojrzewającego w ostatnim okresie PRL i pierwszym III RP. Wydany w 1981 r. Wybór studiów gnidologicznych i jego kontynuacja z 1986 r. – Traktat o gnidach, demaskujące postawę intelektualistów lojalnych wobec komunistycznych władz („Gnida to biały, niekomunistyczny pachołek czerwonych” – napisał), były jego najgłośniejszymi tekstami politycznymi. Dla wielu najważniejszym tekstem były jednak Myśli staroświeckiego Polaka z 1985 r., wskazujące, co robić, gdy nic nie da się zrobić.