Projekt nosi nazwę „Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją wizyty Jego Świątobliwości Papieża Franciszka w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Światowych Dni Młodzieży - Kraków 2016”.

W sobotę podczas prezentacji wstępnego programu wizyty papieża Franciszka w Polsce z okazji Światowych Dni Młodzieży, szefowa Kancelarii Premiera min. Beata Kempa wyraziła nadzieję, że specustawa zostanie wkrótce przyjęta przez parlament. W trakcie prac w sejmowych komisjach projekt prawdopodobnie zostanie poddany dalszym modyfikacjom.

Jak zaznaczyła Beata Kempa, priorytetem w przygotowaniach jest dopilnowanie bezpieczeństwa młodych, którzy z całego świata przybędą do Polski – „tak, aby zanurzeni we wspólnocie modlitwy, zanurzeni w Bożym Miłosierdziu, zakochali się też w naszym kraju, by chcieli do niego wrócić i by chcieli dobrze opowiadać o naszej ojczyźnie”.

Specustawa gromadzi opis specjalnych przepisów związanych z przygotowaniami i organizacją do konkretnego przedsięwzięcia, którym w tym przypadku będą Światowe Dni Młodzieży w Krakowie i związana z tym wizyta papieża Franciszka. Zgromadzą one w stolicy Małopolski nawet 2,5 mln osób z Polski i zagranicy. Ustawa ta opisuje procedury postępowania i zakres odpowiedzialności poszczególnych służb, które zwyczajowo są rozproszone w różnych aktach prawnych. W niektórych przypadkach na określony okres wyłącza też obowiązywanie konkretnych przepisów, w ich miejsce wprowadzając specjalne regulacje.

Ustawa określa zadania służb publicznych dotyczące wsparcia podmiotów uczestniczących w organizacji ŚDM oraz wizyty papieskiej, w tym jednostek samorządu terytorialnego i transportu publicznego. Nakłada na organizatora Światowych Dni Młodzieży w Krakowie, którym jest Archidiecezja Krakowska, obowiązek opracowania planu postępowania na wypadek zagrożenia podczas ŚDM.

Powinien on zawierać m.in. graficzny plan każdego z obiektów (terenów), w których mają odbywać się poszczególne wydarzenia ŚDM, wraz z ich opisem, zawierać m.in. oznaczenie dróg dojścia i rozchodzenia się osób uczestniczących w tych wydarzeniach, dróg ewakuacyjnych i dróg dojazdowych dla pojazdów służb ratowniczych i Policji.

Chodzi także o oznaczenie punktów pomocy medycznej, punktów czerpalnych wody do celów przeciwpożarowych oraz punktów informacyjnych, informację o liczbie miejsc, w tym stojących, dla osób uczestniczących w poszczególnych wydarzeniach, przewidywanych zagrożeniach bezpieczeństwa i porządku publicznego, liczbie, organizacji, oznakowaniu, wyposażeniu i sposobie rozmieszczenia służby porządkowej oraz służby informacyjnej czy informację o sposobie zapewnienia identyfikacji uczestników ŚDM.

Plan ten organizator ŚDM ma przekazać do 15 maja Komendantowi Głównemu Policji, Komendantowi Głównemu Państwowej Straży Pożarnej oraz szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Ustawa ma określać specjalne zasady funkcjonowania służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo podczas Światowych Dni Młodzieży. Projekt nadaje Policji prawo do ewentualnego sprawdzania osób zarejestrowanych jako wolontariusze, jeśli zaszłyby ku temu przesłanki. Informuje o szczególnych uprawnieniach m.in. co do gromadzenia i przetwarzania danych o osobach stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym danych uzyskanych i przetwarzanych przez inne organy i służby.

Specustawa zakłada powierzenie Wojewodzie Małopolskiemu szczególnych zadań dotyczących zabezpieczenia medycznego. Określa również wymagania względem poszczególnych elementów tego zabezpieczenia: zespołów wyjazdowych, lotniczych zespołów ratunkowych, patroli pieszych, patroli ruchomych, stałych punktów pomocy medycznej i namiotów szpitalnych.

W ustawie znalazł się też opis warunków transportu drogowego, lotniczego i kolejowego na ŚDM. W pierwszym przypadku proponuje się, aby Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad ustalił wykaz rekomendowanych na ŚDM tras przejazdu niezbędnych dla sprawnego przemieszczania się pielgrzymów. Do jego obowiązku będzie też należał monitoring natężenia ruchu na drogach publicznych i informowanie o ewentualnych trudnościach w tym zakresie.

Dokument powierza spółce PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. szczególne zadania związane z zapewnieniem uczestnikom ŚDM transportu na terenie kraju. Dzięki projektowi ustawy m.in. uproszczone zostaną przepisy dotyczące wprowadzaniu zmian w kursowaniu pociągów i dopuszczające przewozy regionalne do tworzenia połączeń międzywojewódzkich. W ustawie założono bowiem, że z powodu ograniczeń taboru potrzeba będzie stworzyć okazjonalne dodatkowe przewozy łączące np. województwo małopolskie z sąsiednimi regionami: podkarpackim, śląski, dolnośląskim i świętokrzyskim.

Projekt przewiduje również ułatwienia proceduralne związane z użytkowaniem obiektów kolejowych stanowiących infrastrukturę kolejową oraz dotyczące instalacji tymczasowej telekomunikacyjnej stacji bazowej w obszarach wydarzeń centralnych ŚDM.

Instalacje te będą miały charakter dodatkowy wobec instalacji już istniejących. Ustawa uznaje za niezbędne zapewnienie przez operatorów telekomunikacyjnych obsługi dodatkowego ruchu głosowego i transmisji danych oraz dostępności zasobów sieci dla połączeń alarmowych z nr. 112.

W związku z zakładanym przybyciem na Światowe Dni Młodzieży nawet 2,5 mln pielgrzymów, sieci komórkowe muszą zostać w bardzo krótkim czasie znacznie rozbudowane, przy jednoczesnych ograniczeniach środowiskowych. Z informacji operatorów wynika, że konieczna będzie instalacja ok. 20 dodatkowych tymczasowych stacji bazowych (10 – na terenie Błoń krakowskich oraz 10 na terenie miejscowości Brzegi w gminie Wieliczka).

W przepisach transportu lotniczego wyłączony zostanie 3-dniowy ustawowy termin na składanie wniosków o wydanie zezwolenia na przewóz lotniczy w przypadku, gdy dotyczyć on będzie uczestników ŚDM i składany będzie od 18 lipca do 2 sierpnia do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

W projekcie założono ponadto, że zagraniczni uczestnicy ŚDM ubiegający się o wydanie wizy krajowej oraz wizy Schengen będą zwolnieni z opłaty konsularnej za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku wizowego. Zwolnienie to przysługiwać będzie po wykazaniu przez wnioskującego o wizę dokumentu zaświadczającego o uczestnictwie w ŚDM.

W ustawie opisano także minimalne wymagania dotyczące bezpieczeństwa higieniczno-sanitarnego dla uczestników Światowych Dni Młodzieży, w tym organizacji campingów i pól biwakowych oraz funkcjonowania obiektów noclegowych w placówkach oświatowych, remizach lub obiektach sportowych.

W celu zapewnienia bezpieczeństwa epidemiologicznego osób przebywających na terenie objętym zabezpieczeniem medycznym ŚDM skrócone zostaną do 2 godzin terminy zgłoszenia podejrzenia lub rozpoznania przypadków zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z tychże powodów.

Projekt ustawy przewiduje możliwość udzielenia wsparcia przy organizacji ŚDM w zakresie logistyki, transportu, łączności czy zabezpieczenia medycznego i sanitarnego przez ministerstwo obrony narodowej.