Reklama

Patriotyzm połączył Polaków

Refleksje ks. prof. Józefa Patera, rektora Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, w związku z 86. rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości

Niedziela dolnośląska 48/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wielonarodościowa Rzeczpospolita, która sięgała od morza do morza, w ciągu 25 lat zniknęła z mapy Europy. Do dziś historycy nie potrafią do końca wyjaśnić przyczyn niemocy potężnego przecież państwa. W czasie jednego zaledwie pokolenia zniknął z mapy Europy kraj, który później przez 123 lata zmagał się, by odzyskać wolność. Po III rozbiorze Polski każdy z zaborców prowadził odrębną politykę. W Prusach obowiązywał protestantyzm, w Rosji prawosławie i tzw. absolutystyczny katolicyzm w Austrii. Naród polski wielokrotnie zrywał się do niepodległości: pamiętamy kampanię napoleońską, powstanie listopadowe w 1830 r., Wiosnę Ludów, powstanie styczniowe w 1863 r. Tych zrywów było więcej, a Polacy rozsiani po całym świecie walczyli o naszą i waszą wolność.
I wojna światowa - nadzieja na wolne państwo Adam Mickiewicz powiedział, że tylko w wielkiej wojnie Polska będzie mogła odzyskać niepodległość. Podobnie myślał Słowacki. Rok 1914 przyniósł jeden z cudów: dotychczasowi koalicjanci stanęli przeciwko sobie. To ogromna szansa, jakkolwiek tragiczna dla Polaków - prawie 2 mln Polaków walczyło w armiach trzech zaborców. W bitwach na frontach często musieli stawać przeciwko sobie w bratobójczej walce.

Dom, Kościół, szkoła

Reklama

Pod koniec I wojny siły narodowe Polski odrodziły się. Ogromną rolę odegrała tu rodzina, gdzie uczono patriotyzmu - już nie tylko w domach szlacheckich i mieszczańskich, ale także chłopskich. Nawet na Śląsku, od tylu wieków oddzielonym od Polski, to prosty lud dramatycznie walczył o polskość w trzech powstaniach. Kościół jednoczył wszystkie trzy zabory, niezależnie od prowokacyjnych prób oddzielenia od Rzymu czy podziałów Episkopatu. Ze swoją tradycją, ze swymi pieśniami i Jasną Górą - duchową stolica Polski - łączył Polaków i uczył patriotyzmu, umiłowania Ojczyzny i tego, co polskie.
Dom rodzinny i Kościół - to fundamenty zachowania tożsamości narodowej, ale pamiętajmy też o próbach odrodzenia polskości w szkole, chociażby słynny pacierz dzieci z Wrześni, czy później wóz Drzymały. To momenty przywiązania do ziemi, do tego, co tworzy Polskę, bo Ojczyzna to ziemia i naród, ale i groby, jak mówią niektórzy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

11 listopada - nowe Państwo Polskie

11 listopada to dzień kapitulacji Niemiec. Do Warszawy przybywa Józef Piłsudski z więzienia w Magdeburgu, zwolniony 10 listopada 1918 r. Rada Regencyjna w Warszawie, Polska Komisja Likwidacyjna w Krakowie z Wincentym Witosem na czele i pierwszy rząd z premierem Ignacym Daszyńskim w Lublinie podporządkowały się Piłsudskiemu z chwilą objęcia przez niego funkcji Naczelnika i Wodza Naczelnego armii. Nie było kłótni, sporów, marnowania energii - to był pierwszy zdany egzamin w niepodległej Polsce. Także Episkopat Polski uznał jego niekwestionowany autorytet w sprawach nie tylko wojskowych, ale i organizacyjnych.

Odbudowa

Wyniszczony kraj do 1921 r. nie miał ustalonych granic państwowych. Przez trzy lata Polska toczyła jeszcze bitwy z sąsiadami. Było ich - mniejszych i wiekszych - w sumie 8. Piłsudski jednak dążył do tego, aby utworzyć mocne państwo polskie i tzw. federację krajów ościennych (chodziło tu o Litwę, Białoruś i Ukrainę). Podziwiamy dzisiaj, jak sprawnie wydawano wówczas dekrety, uchwalano ustawy o wolnych wyborach, o Sejmie, a nawet takie jak ustalenie liczby godzin pracy w tygodniu, nie mówiąc już o podpisanym w 1925 r. konkordacie.
Polacy z poszczególnych zaborów jednoczyli się. Bardzo dobrzy pracownicy z zaboru pruskiego, doskonali oficerowie z zaboru rosyjskiego i wspaniali kanceliści i urzędnicy z zaboru austriackiego. Podjęli oni wspólny wysiłek, by budować niepodległe i mocne gospodarczo i naukowo państwo polskie.

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nabożeństwa majowe: modlitwa, która przetrwała wieki

2025-05-07 14:52

[ TEMATY ]

litania loretańska

Karol Porwich/Niedziela

Maj od wieków zajmuje wyjątkowe miejsce w duchowości katolickiej jako miesiąc szczególnie poświęcony Matce Bożej. Nabożeństwa majowe - tzw. „majówki” - wpisały się na stałe w religijny pejzaż Polski, odbywając się wieczorami w świątyniach, przy kapliczkach, grotach i przydrożnych figurach. Ich centralnym punktem pozostaje Litania Loretańska, której wezwania przez wieki pogłębiały maryjne przeżywanie wiary.

Choć źródła maryjnej pobożności sięgają V wieku na Wschodzie, dopiero na przełomie XIII i XIV wieku miesiąc maj zaczęto na Zachodzie poświęcać Maryi - głównie z inicjatywy króla Hiszpanii Alfonsa X, który zachęcał wiernych do wspólnej modlitwy przy figurach Matki Bożej. Tradycja ta szybko się rozprzestrzeniła, a swój rozwój zawdzięczała także postępowi technicznemu - drukowane modlitewniki, jak „Maj duchowy” z 1549 roku, popularyzowały majowe formy kultu jako odpowiedź na kryzys Reformacji.
CZYTAJ DALEJ

Kiedy dym stanie się biały?

2025-05-07 11:45

[ TEMATY ]

konklawe

komin

Adobe Stock

Na kongregacjach generalnych przed konklawe ścierały się bardzo różne opinie. Jednak w Kaplicy Sykstyńskiej od dzisiaj sprawy mogą potoczyć się szybciej niż się spodziewamy. Nawet niezwykle dynamiczne konklawe z 1978 r. potrzebowało tylko ośmiu głosów, aby wybrać papieża.

Nowy papież powinien być „prawdziwym duszpasterzem” i przywódcą, który wie, jak „wyjść poza granice Kościoła katolickiego, promując dialog i budowanie relacji z innymi światami religijnymi i kulturowymi”. Takie dość banalne zdania można było znaleźć w codziennych komunikatach watykańskiego biura prasowego, które miały informować opinię publiczną o tematach poruszanych przez kardynałów na kongregacjach generalnych.
CZYTAJ DALEJ

80 lat temu zakończyła się II wojna światowa

2025-05-07 22:26

[ TEMATY ]

II wojna światowa

Wikipedia

80 lat temu, 8 maja 1945 r., zakończyła się II wojna światowa w Europie. Akt kapitulacji Niemiec oznaczał koniec sześcioletnich zmagań. Nie oznaczał jednak uwolnienia kontynentu spod panowania autorytaryzmu. Europa Środkowa na pół wieku znalazła się pod kontrolą ZSRS.

Na początku 1945 r. sytuacja militarna i polityczna III Rzeszy wydawała się przesądzać jej los. Wielka ofensywa sowiecka rozpoczęta w czerwcu 1944 r. doprowadziła do utraty przez Niemcy ogromnej części Europy Środkowej, a straty w sprzęcie i ludziach były niemożliwe do odtworzenia. Porażka ostatniej wielkiej ofensywy w Ardenach przekreślała niemieckie marzenia o zawarciu kompromisowego pokoju z mocarstwami zachodnimi i kontynuowaniu wojny ze Związkiem Sowieckim. Wciąż zgodna współpraca sojuszników sprawiała, że dla obserwatorów realistycznie oceniających sytuację Niemiec było jasne, że wykluczone jest powtórzenie sytuacji z listopada 1918 r., gdy wojna zakończyła się zawieszeniem broni. Dążeniem Wielkiej Trójki było doprowadzenie do bezwarunkowej kapitulacji Niemiec oraz ich całkowitego podporządkowania woli Narodów Zjednoczonych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję