Reklama

W 140. rocznicę urodzin i 55. śmierci biskupa łuckiego Adolfa Piotra Szelążka

Wygnaniec w Zamku Bierzgłowskim

Niedziela toruńska 9/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

6 lutego br. w kościele św. Jakuba w Toruniu została odprawiona Msza św. w intencji bp. Adolfa Piotra Szelążka (1865--1950), ordynariusza diecezji łuckiej i założyciela Zgromadzenia Sióstr św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Ofiarę Eucharystyczną sprawował biskup toruński Andrzej Suski, a w nabożeństwie wzięło udział ponad 30 sióstr terezjanek z przełożoną generalną - s. Damianą Kiliańską na czele, które przybyły z całej Polski do grobu Założyciela.
Okazją do spotkania była przypadająca w tym roku 140. rocznica urodzin i 55. rocznica śmierci świątobliwego Pasterza, wielkiego krzewiciela wiary katolickiej na Kresach Wschodnich, gorliwego czciciela św. Teresy od Dzieciątka Jezus, a w czasie wojny i w latach powojennych więźnia NKWD i wygnańca.
Druga część uroczystości odbyła się w Zamku Bierzgłowskim koło Torunia - miejscu, w którym bp Szelążek spędził ostatnie lata życia (1946-50) i zmarł.

Sylwetka Biskupa

Bp Adolf Piotr Szelążek urodził się 30 lipca 1865 r. w Stoczku Łukowskim na Podlasiu. Szkołę powszechną ukończył w Żelechowie, gimnazjum w Siedlcach. We wrześniu 1883 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Płocku. 26 maja 1888 r. przyjął w katedrze płockiej święcenia kapłańskie. Po święceniach pracował jako wikariusz w parafii św. Bartłomieja w Płocku. W latach 1889-93 odbywał studia na Akademii Duchownej w Petersburgu.
Po powrocie do Płocka piastował następujące funkcje: od 1893 r. - sekretarza w Konsystorzu Generalnym; w latach 1896-1904 - regensa Konsystorza; 1902-10 - egzaminatora prosynodalnego oraz cenzora ksiąg; 1894-96 - obrońcy węzła małżeńskiego w sądzie biskupim; administratora parafii w Radzikowie - 1897-1907 i Orszymowie - 1907-18. Od 1902 r. był członkiem Kapituły Katedralnej Płockiej, a od 1893 r. związał się z Seminarium Duchownym w Płocku, był m.in. wykładowcą prawa kanonicznego. W latach 1909-18 pełnił funkcje rektora. W tym okresie odbył staż w Instytucie Psychologii Eksperymentalnej w Lipsku, poza tym zwiedził różne ośrodki naukowe w Niemczech i we Francji.
Wybuch I wojny światowej zastał go za granicą. Po powrocie do kraju zaangażował się w dzieło reorganizacji Kościoła katolickiego w odradzającym się państwie polskim. Od marca 1918 r. pełnił funkcje Naczelnika Wydziału Kościoła Katolickiego w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W związku z nowymi obowiązkami opuścił Płock i zamieszkał w Warszawie.
29 lipca 1918 r. papież Benedykt XV mianował ks. Szelążka biskupem, tytularnym Barki i sufraganem płockim. Jego konsekracja odbyła się 24 listopada 1918 r. - była to pierwsza konsekracja biskupia w odrodzonej Polsce. Większość czasu spędzał jednak nadal w Warszawie. W rządzie Antoniego Ponikowskiego pełnił kolejno stanowiska: Radcy Ministerialnego, Naczelnika Wydziału Katolickiego, a wreszcie Dyrektora Departamentu. Był członkiem delegacji polskiej w pertraktacjach pokojowych w Rydze. Na początku stycznia 1925 r. rozstał się z pracą w ministerstwie. Uczestniczył aktywnie w pracach nad konkordatem ze Stolicą Apostolską w latach 1921-25. 14 grudnia 1925 r. ks. Adolf Piotr Szelążek został mianowany ordynariuszem diecezji łuckiej.
Bp Szelążek posiadał szczególną cześć do św. Teresy z Lisieux: uczestniczył w beatyfikacji (w 1923 r.), a następnie w jej kanonizacji (w 1925 r.) w Rzymie; nawiedził jej grób i udzielił tam święceń kapłańskich jednemu z księży polskich z diecezji płockiej; od 1928 r. święta ta była współpatronką diecezji łuckiej (pierwszym patronem był św. Stanisław); opracował projekt kapłańskiego Zgromadzenia Sług św. Teresy od Dzieciątka Jezus; od 1929 r. był członkiem Komitetu Budowy bazyliki poświęconej św. Teresie od Dzieciątka Jezus w Lisieux; powołał do istnienia Kółka św. Teresy - jako propozycje formacyjną dla dzieci; w 1936 r. założył Zgromadzenie Sióstr św. Teresy od Dzieciątka Jezus.
Po wybuchu II wojny światowej Łuck i cała diecezja zostały zajęte przez wojska radzieckie. Nowa władza wyrzuciła Księdza Biskupa z pałacu, zamknęła Kurię i Seminarium Duchowne. Biskup Adolf zamieszkał w gmachu pojezuickim.
Latem 1944 r. wojska radzieckie zajęły ponownie Łuck. Organizująca się nowa władza próbowała namówić bp. Szelążka na głosowanie za odłączeniem tych terenów od Polski. Ksiądz Biskup, oczywiście, nie głosował, nawet gdy przyjechano do niego z urną. Pod koniec 1944 r. zaczęto wysiedlać Polaków z Ukrainy. Opuszczenie diecezji i wyjazd za Bug nakazano także bp. Szelążkowi. On jednak nie opuścił terenu diecezji, odpowiadając, że tylko papież może go odwołać. W efekcie został aresztowany w nocy z 3 na 4 stycznia 1945 r.
Był więziony kolejno w: Łucku, Kowlu oraz Kijowie. Podejmowano różne starania o uwolnienie Księdza Biskupa. Zabiegi dały pozytywny skutek i 14 maja 1946 r. został zwolniony. Musiał jednak opuścić swoją diecezję i udać się do Polski. Gościny udzielił mu początkowo Ordynariusz kielecki.
Kielce opuścił bp Szelążek 6 sierpnia. Do Bierzgłowa przybył 20 sierpnia 1946 r. Miał tam spędzić prawie trzy i pół roku. Dodajmy, że Ksiądz Biskup nie przybył w okolice Torunia sam, wraz z nim byli także przedstawiciele Kapituły Łuckiej. Aby wszyscy mogli się utrzymać, jako uposażenie wyznaczył im parafie św. Jakuba. Bezpośrednimi potrzebami Biskupa, gospodarstwem i kuchnią zajęły się siostry franciszkanki z Chojnic.
27 grudnia 1949 r., czyli podczas świąt Bożego Narodzenia, bp Szelążek zachorował na grypę. Ta niegroźna z początku choroba miała zakończyć się jednak śmiercią. Bp Adolf Piotr Szelążek zmarł w zamku bierzgłowskim ok. godz. 11.30 9 lutego 1950 r. Do wieczności odszedł 49. Pasterz diecezji łuckiej. Do niedzieli 12 lutego trumna z jego ciałem przebywała w zamku. Uroczystościom pogrzebowym, które odbyły się w kościele św. Jakuba w Toruniu 13 lutego, przewodniczył nowy Prymas Polski, kard. Stefan Wyszyński. Pogrzeb zgromadził ok. 20 biskupów i 300 kapłanów. Biskup łucki został pochowany w krypcie kościoła św. Jakuba. Informuje o tym płyta epitafijna umieszczona w świątyni.
Na kolejnego Biskupa łuckiego przyszło czekać do 1998 r. 25 marca tego roku nowym biskupem odrodzonej diecezji został bp Marcjan Trofimiak.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna krzyczał „Allahu Akbar”, wchodząc na ołtarz

2025-07-11 21:12

[ TEMATY ]

Francja

profanacja

Adobe Stock

Bazylika Sacré-Cœur

Bazylika Sacré-Cœur

Portal tribunechretienne.com informuje, że w poniedziałek, 7 lipca, mężczyzna wszedł na ołtarz bazyliki Sacré-Cœur, trzykrotnie krzycząc „Allahu Akbar” w biały dzień, na oczach wiernych i zwiedzających.

Osoba ta, która nie miała przy sobie broni, brutalnie uderzyła pracownika obsługi technicznej, który przybył na interwencję, zanim została obezwładniona przez funkcjonariuszy ochrony, a następnie przez żołnierzy z Sentinel Force. Zidentyfikowany jako Tigan Cheikh L., został zatrzymany.
CZYTAJ DALEJ

Prezydent: z Michniowem miała zniknąć nie tylko wieś, lecz także prawda o jej męczeństwie

2025-07-12 15:12

[ TEMATY ]

Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej

Andrzej Duda

pl.wikipedia.org

Niemieccy policjanci w płonącym Michniowie. 12 lipca 1943

Niemieccy policjanci w płonącym Michniowie. 12 lipca 1943

Prezydent Andrzej Duda w liście do uczestników obchodów 82. rocznicy pacyfikacji Michniowa podkreślił, że w zamyśle niemieckiego okupanta miała zniknąć nie tylko wieś, lecz także prawda o jej męczeństwie. Dodał, że pamięć o ofiarach zbrodni to ważny element tożsamości całego narodu.

Jak wskazał prezydent w liście, Michniów chlubił się wielopokoleniową tradycją udziału w walkach o niepodległą Polskę. „Wielu mieszkańców służyło w Wojsku Polskim podczas wojny obronnej 1939 roku. Wieś pomagała też oddziałowi partyzanckiemu Armii Krajowej pod dowództwem porucznika Jana Piwnika ps. Ponury” - napisał.
CZYTAJ DALEJ

Bp Długosz: miłosierdzie nie oznacza, że mamy otwierać drzwi przed wszystkimi nielegalnymi emigrantami

2025-07-12 14:50

[ TEMATY ]

bp Antoni Długosz

Ruch Obrony Granic

yt.com/zrzut ekranu

Bp Antoni Długosz podczas Apelu Jasnogórskiego 11 lipca 2025 r.

Bp Antoni Długosz podczas Apelu Jasnogórskiego 11 lipca 2025 r.

„Matko Boża, Ty wiesz, że Polacy zdali egzamin, kiedy trzeba było otworzyć drzwi dla milionów uciekających Ukraińców. A w imię miłości bliźniego potrafili zapłacić najwyższą cenę za pomoc Żydom” – powiedział biskup Antoni Długosz podczas Apelu Jasnogórskiego 11 lipca 2025.

"Kochana Matko, jak co wieczór przechodzimy do Ciebie, by powiedzieć Ci nasze małe prywatne troski, ale też i ukazać wielkie narodowe problemy. Przychodzimy, by prosić Ciebie o wstawiennictwo za nami u Twojego Syna. Dziś chcemy modlić się za obrońców naszych granic tych w mundurach strażników granicznych, żołnierzy, policjantów, celników, Wojska Obrony Terytorialnej, ale również wolontariuszy z Ruchu Obrony Granic tych, którzy bezinteresownie organizują patrole" – mówił.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję