Mało kto pamięta dzisiaj, że Prymas Wyszyński początkowo wcale nie chciał przystać na nominację Wojtyły na biskupa. Jego zdaniem Wojtyła był po prostu za młody. Nie znał go jeszcze dobrze, a poza tym chciał mieć w Krakowie swego przyjaciela, abp. Baraniaka. Ani on, ani inny kandydat, nie uzyskali wtedy zgody władz państwowych. Władze komunistyczne sądziły, że najlepszym biskupem, który nie będzie się wtrącał w wewnętrzne sprawy kraju ani uprawiał polityki, będzie taki „od książek”. Według ich oceny, najlepszym do tego wydawał się być właśnie Wojtyła. Przekorą losu jest to, że to komuniści walcząc z Wyszyńskim, z założenia nie zgadzali się na jego propozycje personalne. W ten sposób, poprzez swój upór, to oni „otworzyli” Wojtyle drogę na Wawel. Jak sądzono biskup naukowiec będzie najmniej dla nich niebezpieczny. Wyszyński w końcu przystał na jego nominację. Szybko zaczął się orientować, jak bardzo cennego zyskał współpracownika. Jeśli można użyć takiego stwierdzenia, to „przebudzenie” nastąpiło w Rzymie, w czasie Soboru Watykańskiego II. Wyszyński pojechał do Rzymu z Arcybiskupem, który był „poetą”, a wrócił z Arcybiskupem, który okazał się być pierwszej rangi „profesorem”. Wyszyński zobaczył, jak Wojtyła rzeczowo i logicznie zabierał głos w czasie obrad. Wprawdzie on sam brał udział w obradach soborowych, należał do jednej czy drugiej komisji, angażował się czynnie w nadaniu Matce Bożej tytułu „Matki Kościoła”, to jednak Wojtyła był tym z polskich biskupów, który zadziwiał i miał coś do powiedzenia. Wojtyła zadziwiał Wyszyńskiego swoim obyciem w Rzymie (tutaj przecież studiował), znajomością języków, ale nie to było najważniejsze. Wyszyński spostrzegł jak szerokie kontakty ma Wojtyła z ludźmi Kościoła, i jak swobodnie porusza się w ich otoczeniu. Wojtyła był kimś, kto w trakcie sesji plenarnych walnie przyczynił się do kształtu konstytucji duszpasterskiej o kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”.
Reklama
Akcja grupy „D”
W Polsce, kiedy komuniści zakazali peregrynacji kopii Obrazu Jasnogórskiego, dokonując jej aresztowania, ponoć pomysłodawcą, aby dalej po Polsce wędrowała pusta rama, miał być abp Karol Wojtyła. Peregrynacja pustych ram okazała się czymś o wiele bardziej skuteczniejszym. W decyzji tej udało się zogniskować silny czynnik emocjonalny, z którym na dłuższą metę nie da się prowadzić walki. I tak rzeczywiście było. Kiedy abp Wojtyła poprowadził w 1967 r. rekolekcje na Jasnej Górze, wówczas Prymas Wyszyński powiedział z uznaniem: „W naszym gronie jest to bodaj najbardziej przemodlony myśliciel”. Wojtyła za czasach rządów Gierka stawał się co raz bardziej przysłowiową „solą w oku”. Władze komunistyczne widząc jak szybko rośnie jego siła i oddziaływanie przestraszyły się, iż mógłby on w przyszłości zastąpić starzejącego się Prymasa. Nie chcąc do tego dopuścić, natychmiast zmieniły front. Zaczęły krytykować Wojtyłę i chwalić Wyszyńskiego. Sam Stanisław Kania (późniejszy I sekretarz PZPR) dążył do tego, aby Prymas piastował dalej swoje stanowisko. Nie chciał on w jego miejsce widzieć Wojtyły. W 1975 r. kiedy Prymas ukończył 75. rok życia i jego przejście na emeryturę stało się realne, mówił: „Stawiamy na kardynała Wyszyńskiego, który jest Polakiem (…) i biskupem rozważnym, który nigdy nie działał na niekorzyść Ojczyzny. Niektórym być może się spieszyło, by opróżnił swoje miejsce. Wykorzystamy wszystkie możliwości, aby jakiś awanturnik-intelektualista na tak wysokim fotelu nie zasiadł”. Zdania te świadczą dobitnie o zasadniczym zwrocie w postrzeganiu Prymasa. Z racji urodzin otrzymał on nawet od premiera Jaroszewicza 75 róż. Dotychczas mówiono o Prymasie źle, jako o wrogu PRL-u i agencie Watykanu. Swoją drogą u Gomułki można znaleźć słowa dużo ostrzejsze i dużo bardziej obraźliwe. Warto przy tym nadmienić, że władze komunistyczne nigdy nie przeprosiły go za szereg pomówień i oszczerstw skierowanych pod jego adresem. Owym „awanturnikiem”, któremu ponoć „spieszyło” się, aby jak najszybciej zasiąść na fotelu prymasa, był w ocenie komunistów Wojtyła. On według ich mniemania o „niczym innym nie myślał, jak tylko o tym, aby zająć miejsce prymasa”. Jak Wojtyła był „niebezpieczny” dla nich świadczyć może o tym specjalna akcja, którą w latach 1976-77 uruchomiono przeciwko niemu. Była to akcja dezintegracyjna grupy „D”. Jej zadaniem było tak krytykować i walczyć przeciw Wojtyle, aby go jak najbardziej ośmieszyć i zdyskredytować w oczach opinii publicznej.
Papież o Prymasie
Kiedy kard. Wojtyła został wybrany papieżem, Prymas Wyszyński powrócił z konklawe pełen radości. Niemniej sercu jego towarzyszyła pustka, z powodu „straty” wielkiego przyjaciela. Mówił, iż czuje się jak „wdowa po stracie męża”, albo „jakby mu kto odrąbał prawą rękę”. Dwa lata po wyborze Wojtyły na Stolicę Piotrową napisał o nim: „Wyprzedzał swoim stylem życiowym, swoim myśleniem, pracą - wszystko co Go otaczało i wszystkich, którzy wokół Niego żyli. Choć prawdą jest, że człowieka kształtuje w jakimś wymiarze środowisko i otoczenie, to jednak oczywistością jest, że Jan Paweł II mało zawdzięcza otoczeniu, bo je przerastał pod każdym względem”.
Obydwaj hierarchowie odnosili się do siebie z ogromnym szacunkiem i uznaniem. Zachowane po dziś dzień słowa Jana Pawła II są najlepszym świadectwem o Prymasie Wyszyńskim i jego wielkości. To on, Jan Paweł II, nazwał go „Prymasem Tysiąclecia”. Dnia 7 lipca 1981 r. mówił o nim: „Jako nieustraszony rzecznik człowieka oraz jego nienaruszalnych praw w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym i narodowym, stał się zmarły Prymas szczególnym przykładem żywej miłości Ojczyzny i musi być policzony jako jeden z największych mężów w jej dziejach”. W maju 1983 r. Papież wspomniał go ponownie: „Był człowiekiem wolnym - uczył nas, swoich rodaków, prawdziwej wolności. Był niestrudzonym rzecznikiem godności każdego człowieka oraz dobrego imienia Polski pośród narodów Europy i świata”.
Pomóż w rozwoju naszego portalu