KS. INF IRENEUSZ SKUBIŚ: - Czy udaje się Kościołowi diecezjalnemu docierać z pomocą biednym i potrzebującym? Jak jest z pomocą dla biednych rodzin, a także dla osób samotnych? Czy znajduje w tych sprawach Ksiądz Biskup zrozumienie u księży?

BP GRZEGORZ KASZAK: - Diecezja sosnowiecka ma swoja specyfikę. Można powiedzieć, że jest to diecezja miejska, gromadząca w swojej strukturze, w sporej części ludność napływową, która przybywała tu za pracą. Mnogość zakładów dawała pewność na zatrudnienie, mieszkania, a co za tym idzie, na lepsze życie. Niestety, po upadku „kolosa na glinianych nogach” sytuacja się odwróciła. Zamykane zakłady pracy, ludzie bez środków do życia, rosnąca patologia, brak identyfikacji ze społeczeństwem, w którym przychodzi żyć, a co się z tym wiąże - i z Kościołem. To wszystko składa się na niełatwy obraz sosnowieckiej diecezji.
Kościół sosnowiecki nie może być oderwany od takich problemów, bo tak naprawdę przestałby być Kościołem. Problemy społeczne, o których mówimy, nie dzieją się obok Kościoła, ale w Kościele. Dotykają zarówno wierzących, jak i niewierzących czy obojętnych religijnie. I tak, jak nic nie straciły na aktualności słowa Chrystusa, że biednych zawsze będziemy mieć obok siebie, tak również staramy się robić wszystko, by zadziwić, szczególnie tych stojących z boku, naszą miłością, która nie pozwala nam przejść obojętnie obok biedy i nędzy człowieka. Taki jest Kościół - również i sosnowiecki!
Pomocy Kościoła nie da się ubrać zupełnie w ramy statystyk. Bo jak policzyć uformowane ludzkie serca, które nie przechodzą obojętnie obok potrzebujących, w imię reguły: niech nie wie lewa ręka, co czyni prawa? Ale są również i liczby, o których warto powiedzieć. Z uwagą śledzę i uwrażliwiam moich księży, by w parafiach naszej diecezji powstawały zespoły charytatywne i szkolne koła Caritas. W ub.r. 72 zespoły charytatywne wydały 665 ton żywności najbardziej potrzebującym na kwotę 1,5 mln zł. Prawie 500 dzieci uczestniczyło w letnim wypoczynku przygotowanym przez Caritas, w tym również dzieci z Ukrainy. Programem „Skrzydła”, wspierającym finansowo co miesiąc dzieci z ubogich rodzin, objętych jest ich 170. Prowadzone są świetlice, w których dzieci i młodzież otoczone są opieką, mogą odrobić lekcje i zjeść ciepły posiłek. Mamy również domy dla bezdomnych, jadłodajnie i noclegownie. Wspieramy turnusy rehabilitacyjne dzieci, jest również rehabilitacja dla starszych.
Z okazji Dnia Papieskiego Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia” przy Konferencji Episkopatu Polski organizuje co roku zbiórkę pieniędzy na stypendia dla gimnazjalistów. Zbiórka przebiega dwutorowo: jako zbiórka przykościelna - za jej zorganizowanie odpowiadali Księża Proboszczowie, oraz jako tzw. zbiórka publiczna, którą organizował w październiku ub.r. Wydział Katechetyczny naszej Kurii Diecezjalnej. Młodzież kwestowała w różnych miejscach diecezji. 2 tygodnie temu otrzymałem podsumowanie z Warszawy od Fundacji, z którego wynika, że w tej tzw. zbiórce publicznej nasza diecezja zajęła 2. miejsce wśród wszystkich diecezji w Polsce.
Także w dziesiątkach i setkach tysięcy zł liczone są zbiórki organizowane na terenie diecezji sosnowieckiej przez Caritas na rzecz ludzi dotkniętych kataklizmami powodzi czy też trzęsieniami ziemi. Na dotkniętych tsunami w Japonii zebrano ponad 111 tys. zł, na Sudan - ponad 131 tys. zł, a na powodzian w Polsce w 2010 r. - ponad 578 tys. zł. Mieszkańcy naszej diecezji nigdy nie przechodzą obojętnie obok problemów drugiego człowieka, także tego mieszkającego na innym kontynencie. To może cieszyć, ale i zobowiązuje.
Dobrze wiem, że potrzeby są większe i w obecnej sytuacji kryzysowej ludziom jest coraz trudniej. Ale wiem też jedno: mogę liczyć na moich kapłanów i na ich współpracę z wiernymi. To, co się dzieje, jest owocem dobrze wypełnianej - choć nie bez trudności - misji Kościoła, który w Duchu Chrystusowym stawia czoło wszystkim przeciwnościom współczesnego świata.

- Co z duszpasterstwem młodzieży? Czy są w diecezji jakieś nowe pomysły na duszpasterstwo młodzieży?

- Niestety, zauważamy już od dłuższego czasu pewnego rodzaju „odpływ młodych z Kościoła”. Najpierw znikają z naszych świątyń i niedzielnej Eucharystii, a potem powoli przyjmują styl myślenia i działania, który nie ma nic wspólnego z wiarą i Chrystusem. Także atmosfera, która głównie przez media jest tworzona wokół Kościoła, wzmacnia ten trend. A duszpasterska troska o młodych to troska o przyszłość Kościoła i narodu, jak mówił nam bł. Jan Paweł II. Dlatego szukamy sposobów, aby temu zapobiec. Dużo do powiedzenia w tej kwestii mają sami ludzie młodzi. Chcemy, aby młodzi ewangelizowali młodych. To jest mottem urządzanego co roku pod koniec września Spotkania Młodych Diecezji Sosnowieckiej. Ta inicjatywa SMDS-u w pewnym sensie wywodzi się od organizowanych od początków diecezji cyklicznych spotkań nazywanych Forum Młodych. Wówczas miały one charakter kilkudniowych zlotów młodzież ze wszystkich parafii. Dzisiaj ważnym elementem SMDS-u jest ewangelizacja uliczna i np. Marsz w obronie Życia, oraz szereg innych duchowych, ale i zabawowych punktów programu. Wydaje się, że ważnym zadaniem jest troska o grupy młodzieżowe - akcentujemy systematyczną pracę z Liturgiczną Służbą Ołtarza. Trzeba też będzie wrócić do tworzenia wspólnot, ruchów i grup dla młodych. Ponieważ często nie mają oparcia dla swej wiary w środowisku rodzinnym, muszą je znaleźć w małej grupie rówieśniczej. Trzeba będzie też położyć większy akcent na bardziej owocne pastoralne „zagospodarowanie” przygotowania do sakramentu bierzmowania. Wydaje się, że dużą szansę w duszpasterstwie młodzieży stwarza wolontariat, gdyż młodzi chętnie podejmują tego typu działania. W naszej diecezji, podobnie jak w Polsce, toczy się walka o młodych. Chcemy w tej dziedzinie także korzystać ze sprawdzonych doświadczeń innych Kościołów diecezjalnych.

- Co Ksiądz Biskup mógłby powiedzieć na temat oparcia duszpasterstwa o katolicki tygodnik? Pytanie opieram o wypowiedź jednego z proboszczów, który powiedział mi, że oparł duszpasterstwo o „Niedzielę”. W „Niedzieli” mamy praktycznie obecny cały Kościół, począwszy od nauczania Ojca Świętego, nauczania moralnego biskupów, katolickiej nauki społecznej. Mamy w „Niedzieli” bardzo ważne i głębokie artykuły związane z sytuacją moralną, społeczną i polityczną. Są teksty historyczne i komentarze do rzeczywistości, którą przeżywają nasi katolicy. Jest także „Niedziela Młodych” - jako cenna pomoc dla młodego pokolenia.
Założyciel „Niedzieli”, bp Kubina, mówił, że „Niedziela” ma być wikarym dla proboszcza i sufraganem dla biskupa. Co Ksiądz Biskup chciałby na to powiedzieć zarówno proboszczom w parafiach, jak i wiernym diecezji?

- Celem duszpasterstwa jest doprowadzenie człowieka do osobistego spotkania z Chrystusem. Nie może się ono dokonać bez znajomości Pisma Świętego i nauki Kościoła i w tym sensie prasa i generalnie media katolickie są dla tego procesu niezbędne. Tygodnik „Niedziela” zaś spełnia tę rolę wyjątkowo dobrze.
Dostrzegam to, że „Niedziela” jako jedyne pismo na polskim rynku tak obszernie informuje o nauczaniu Ojca Świętego. Wiem, że bardzo to cenił Jan Paweł II. Dziękuję również za wierność magisterium Kościoła i nauczaniu pasterzy Kościoła w Polsce. To są olbrzymie atuty kierowanego przez Księdza Infułata tygodnika. Pragnę, żeby było to doceniane tak przez księży, jak i przez świeckich.
Odnosząc się zaś do mądrych słów bp. Kubiny mogę się pod nimi podpisać, bo rzeczywiście „Niedziela” - obecna w życiu katolickiej rodziny ze wspomnianymi wcześniej jej cechami, doskonale nadaje się do tego, aby przewodzić na drodze do rzeczywistego spotkania z Panem.

- Jak Ksiądz Biskup podejmuje sprawę obchodów 20-lecia diecezji? Czy są przewidziane jakieś szczególne inicjatywy duszpasterskie czy kulturalne? Czy Ksiądz Biskup widzi możliwość włączenia szkół w obchody jubileuszowe?

- Bł. papież Jan Paweł II 25 marca 1992 r. bullą „Totus Tuus Poloniae populus” erygował nową diecezję sosnowiecką. W tym roku przypada zatem okrągła, 20. rocznica erygowania diecezji sosnowieckiej. Z tego tytułu Kościół sosnowiecki przeżywać będzie peregrynację Obrazu Pana Jezusa Miłosiernego oraz relikwii bł. Jana Pawła II. Jubileuszowe obchody rozpoczęły się uroczystą Mszą św. w sosnowieckiej bazylice katedralnej, którą 25 marca 2012 r. odprawił nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestiono Migliore. Nuncjusz poświęci w tym dniu Obraz Pana Jezusa Miłosiernego, który wraz z relikwiami Błogosławionego Papieża będzie peregrynował po wszystkich parafiach diecezji sosnowieckiej, rozciągając jubileuszowe obchody do końca listopada 2012 r. W związku z tym Wydział Katechetyczny Kurii Diecezjalnej w Sosnowcu przygotował pakiet pomocy katechetycznych dla nauczycieli religii i uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych, które pomogą w przygotowaniu szkół i uczniów do owocnego przeżywania diecezjalnego jubileuszu we własnych wspólnotach parafialnych. Osobne inicjatywy podejmują również szkoły katolickie na terenie diecezji oraz Diecezjalna Rodzina Szkół im. Jana Pawła II, która zrzesza 14 szkół (podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych) noszących imię Błogosławionego Papieża. Proponują one konkursy tematyczne, warsztaty, wernisaże i wystawy prac uczniów, związane z Bożym Miłosierdziem i osobą Jana Pawła II. Także inne diecezjalne uroczystości i rocznice, takie jak np. kolejna rocznica wizyty Jana Pawła II w Sosnowcu, będą dobrą okazją do przypomnienia wszystkim o jubileuszu i do wdzięczności Bogu za dar, który jest naszym udziałem od 20 lat, a którym jest diecezja sosnowiecka.

- Czy widzi Ksiądz Biskup jakąś możliwość „obudzenia śpiącego laikatu”? Może w diecezji, która nie należy do łatwych i w której jest poważny problem z niedzielną Mszą św., znaleźliby się gorliwi katolicy, którzy staliby się światłem dla Kościoła w Polsce?

- Sytuację polskiego społeczeństwa katolickiego ujmować należy, jak sądzę, nie tylko przez pryzmat uczestnictwa w praktykach religijnych, ale także na tle realiów współczesnej Polski. Łatwo dostrzec zmniejszanie się ogólnej aktywności prospołecznej wiernych, widoczne choćby w wyborach samorządowych czy parlamentarnych. Trzeba też wziąć pod uwagę, że zauroczeniu liberalnymi pokusami ulegali dotąd nie tylko katolicy świeccy. Mimo to optymizmem napawa fakt masowego włączania się laikatu na przykład w obronę życia, wolności słowa i katolickich mediów. W diecezji sosnowieckiej - mogę stwierdzić to z satysfakcją - istnieje znacząca grupa katolików świeckich, posiadających odpowiednie kompetencje do pracy organizacyjnej w ramach stowarzyszeń kościelnych. Instytut Akcji Katolickiej Diecezji Sosnowieckiej wykształcił przez Studium Społeczno-Pastoralne 400-osobową grupę moderatorów, którzy w swoich parafiach organizują wiele cennych inicjatyw duszpasterskich. Wydawane przez naszą Akcję Katolicką materiały formacyjne służą podnoszeniu świadomości religijnej i społecznej. Organizujemy wiele dzieł, od międzynarodowych konferencji naukowych po akcje charytatywne w parafiach, angażujące wysiłek poszczególnych ruchów, stowarzyszeń i licznego grona laikatu.
Stowarzyszenie Rodzin Katolickich, Katolickie Stowarzyszenie Rodzin Wielodzietnych, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Oaza, Kościół Domowy, Odnowa w Duchu Świętym, Dzieci Maryi, Wspólnota Przymierza Rodzin Mamre, Rycerze Kolumba czy też duszpasterstwa: policji, ludzi pracy, służby zdrowia, niepełnosprawnych, środowisk twórczych i wiele, wiele innych ruchów i duszpasterstw specjalistycznych, to tylko niektóre płaszczyzny, na których świeccy katolicy zaznaczają swoją obecność, dając świadectwo swojej wiary tak w parafii, jak i w całej diecezji. I o to chodzi - by świadomie dawać świadectwo swojej wiary - w Kościele, który jest naszym wspólnym domem.