Reklama

Ewangelizacja i media u progu nowego tysiąclecia

O micie Kościoła-organizacji

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wbrew powszechnym oczekiwaniom, tzw. mity współczesne mają się w Polsce coraz lepiej. Polityczny przełom 1989 r. otworzył nowy rozdział w karierze starych i nowych mitów. W ich fabrykowanie zaangażowało się wielu dziennikarzy i publicystów.

W rozległej mitologii zwraca uwagę mit, o którym niewiele się mówi. Jest to mit Kościoła-organizacji. Stał się wręcz niedostrzegalny w olbrzymiej lawinie publikowanych wypowiedzi na temat Kościoła. Wraca zawsze jak bumerang, gdy w mediach dokonuje się rozliczeń powyborczych. Dlatego warto mu się przyjrzeć.
Współczesne mity są zjawiskiem, wobec którego nie wolno przechodzić obojętnie - dlatego przede wszystkim, że stanowią one groźne zaprzeczenie prawdy. Należy przypomnieć, że mit jest to pogląd, który nieistniejącym wydarzeniom i zjawiskom nadaje pozory niewzruszonej prawdy. Mitowi towarzyszy zawsze upozorowana naturalność, dlatego odwołuje się on do faktów, które w odbiorze społecznym wydają się oczywiste i nie podlegające wątpliwości. Prowadzą do tego odpowiednio preparowane komentarze, wypowiedzi autorytetów (najczęściej przeniesionych) oraz wybiórczo traktowane sondy.
Nie trzeba dowodzić, że mity są czynnikiem z niezwykłą skutecznością budującym świat iluzji współczesnego Polaka. Ona mu często zastępuje rzeczywistość i oddala go od prawdziwych problemów. Są więc mity sposobem na zniekształcanie prawdy o człowieku, świecie i Kościele. Ludzie, którzy im ulegają, łatwo przyjmują postawę biernych obserwatorów wobec spraw publicznych - ważnych dla państwa i narodu.
Mit Kościoła-organizacji pojawił się w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia. Jednym z jego konstruktorów był Tadeusz Breza, który na kartach Spiżowej bramy zachwalał chytrze perfekcyjność pracy urzędów watykańskich, a jednocześnie całkowicie eliminował jakiekolwiek elementy wskazujące na nadprzyrodzony charakter Kościoła. Mit Kościoła-organizacji pojawił się w nowym wydaniu po 1989 r. Utrwalany jest tym razem przez różnorakie media, także komercyjne i tzw. niezależne.
Składniki mitu Kościoła-organizacji wyraźnie wskazują na jego główny cel. Jest nim ukształtowanie laickiego czy wręcz ateistycznego obrazu Kościoła. Dlatego eksponuje się w tym obrazie takie elementy, jak: sprawne działanie urzędów Kościoła, zdyscyplinowanie księży, skuteczny wpływ na społeczeństwo, dobre zaplecze finansowe, rozległa baza lokalowa, funkcjonalna sieć parafii. Jednocześnie daje się do zrozumienia, że Kościół hierarchiczny to specyficzna grupa ludzi nastawionych na politykę i dążących do władzy. Imputuje się więc, że główną misją Kościoła jest taki wpływ na ludzi, aby ich sobie całkowicie podporządkować i nimi rządzić.
W takim prezentowaniu Kościoła używa się nowomowy wziętej z arsenału peerelowskiego. Można się więc dowiedzieć, że Kościół w Polsce opiera swoją działalność na "swoistej ideologii". Jedni jego przedstawiciele są "postępowi", a inni "uwstecznieni". Jest ponadto Kościołem "podzielonym" ze sporami, które sugerują istnienie " wojny na górze". Nowomowa w PRL-u posługiwała się chętnie etykietkami, które miały budować nowe stereotypy, niekorzystne dla Kościoła. Dlatego w charakterystyce Kościoła w Polsce używa się takich określeń, jak " triumfalizm", "oblężona twierdza", a także przymiotników "fundamentalistyczny", " przedsoborowy", "zamknięty", "nieeuropejski".
I właśnie w kategoriach mitu Kościoła-organizacji wypowiadano się w niektórych mediach po ostatnich wyborach parlamentarnych. Mówiono więc, że porażka AWS to porażka Kościoła. Wypowiedzi Episkopatu przed wyborami nazywano mieszaniem się do polityki oraz szkodliwym ujawnianiem politycznych preferencji i sympatii. Nie omieszkano też mówić o politycznym nieposłuszeństwie polskich katolików wobec Kościoła. Sam Kościół zaś potrzebuje politycznego partnera, aby mógł wypełniać swoje zadania. Zawsze bowiem liczy na polityczne przywileje dla siebie.To z kolei tłumaczy polityczne zaangażowanie hierarchii. Niestety, to nie jest język z minionej epoki. Tak pisze się o Kościele dwanaście lat po upadku komunizmu i jego ideologicznej frazeologii. W demagogicznych diagnozach pomija się milczeniem to, co Kościół czyni w działalności charytatywnej, w wychowaniu i szkolnictwie, w dziedzinie moralnego odrodzenia czy rozwoju kultury narodowej. Nawet nie wspomina się o tym, co w misji Kościoła jest istotne i najważniejsze.
Funkcjonowanie w Polsce mitu Kościoła-organizacji jest dla katolików wyzwaniem. Przede wszystkim dlatego, że prowadzi on do uprzedzeń wobec Kościoła, a nawet do postaw antyklerykalnych. Z tej racji mit ten jest bardzo na rękę środowiskom nieprzychylnym Kościołowi.
Co w tej sytuacji należy czynić w duchu odpowiedzialności za Kościół? Oto kilka propozycji:

Udział w fabrykowaniu mitu Kościoła-organizacji nie zawsze jest przejawem złej woli. Często płynie z nieznajomości Kościoła. Dlatego osobom wypowiadającym się publicznie na temat Kościoła trzeba przypominać (również w rozmowach prywatnych) o ich obowiązku pogłębienia wiedzy na ten temat. Tego wymaga elementarna uczciwość dziennikarza i publicysty.

Katechizm Kościoła Katolickiego przypomina, że "Kościół jest w historii, ale równocześnie ją przekracza. Jedynie ´oczami wiary´ można w jego rzeczywistości widzialnej dostrzec również rzeczywistość duchową, będącą nośnikiem życia Bożego" (KKK, 770). Swoimi "oczami wiary" katolicy powinni pomagać ludziom mediów w formułowaniu przez nich poglądów i opinii na temat Kościoła, wykazując pogłębioną wiedzę w tej dziedzinie i dając świadectwo miłości do Kościoła.

Szczególną wrażliwość wobec mitu Kościoła-organizacji powinny wykazywać media katolickie. Są one przecież mediami Kościoła. Niech więc ukazują prawdziwe jego oblicze, posługując się odpowiednim słowem i obrazem. Przede wszystkim zaś niech dają wyraz swojej dojrzałej wiary "w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół", który jest ich Matką.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Franciszek podczas Mszy Krzyżma do kapłanów: musimy być wolni od surowości i oskarżeń, od egoizmu i ambicji!

2024-03-28 10:38

[ TEMATY ]

papież Franciszek

PAP/EPA/GIUSEPPE LAMI

Do postrzegania życia i powołania w perspektywie całej przeszłości i przyszłości oraz odkrycia na nowo potrzeby adoracji i bezinteresownej, spokojnej i przedłużonej modlitwy serca - zachęcił Franciszek w Wielki Czwartek podczas Mszy Krzyżma w watykańskiej Bazylice św. Piotra. Papież wskazał na potrzebę skruchy, która jest nie tyle owocem naszej sprawności, lecz łaską i jako taka musi być wyproszona na modlitwie.

MSZA KRZYŻMA
HOMILIA OJCA ŚWIĘTEGO FRANCISZKA

CZYTAJ DALEJ

Historia według Kossaka

2024-03-28 10:54

[ TEMATY ]

Materiał sponsorowany

fot. Armando Alvarado

Mało która postać historyczna odcisnęła tak mocno swój ślad w dziejach świata, i tak bardzo wpływa na wyobraźnię współczesnych ludzi, jak Napoleon. Pisano o nim książki, wiersze, kręcono filmy, ale bodaj żadne z tych dzieł nie jest tak wymowne jak obraz Wojciecha Kossaka poświęcone temu geniuszowi wojny.

Mowa, oczywiście, o powstałym w 1900 r. dziele „Bitwa pod piramidami”. Obraz mimo upływu lat nadal wywiera ogromne wrażenie na widzach, pobudzając nie tylko ich „estetyczne synapsy”, ale i zmuszając do głębszej refleksji nad dziejami okresu, który został przedstawiony na płótnie i tego, jak wpłynął Napoleon na ukształtowanie się świata. Malowidło Kossaka intryguje nie tylko widzów, ale i ekspertów, od dawna jest obiektem wnikliwych analiz wielu badaczy. Bank Pekao S.A. zaprasza do obejrzenia krótkiego filmu pt. „Okiem liryka”, który przybliża fascynującą historię tego monumentalnego płótna.

CZYTAJ DALEJ

Papież Franciszek skierował przesłanie do księży Kościoła radomskiego

2024-03-28 17:05

[ TEMATY ]

Bp Marek Solarczyk

papież Franciszek

diecezja radomska

PAP/GIUSEPPE LAMI

- Przezwyciężajcie ludzkie podziały, aby pracować razem w Winnicy Pańskiej - tymi słowami papież Franciszek zwrócił się do kapłanów diecezji radomskiej. Papieskie przesłanie zostało odczytane w trakcie Mszy Krzyżma w katedrze Opieki Najświętszej Maryi Panny w Radomiu. Liturgii przewodniczył biskup Marek Solarczyk. W koncelebrze uczestniczył bp Piotr Turzyński i ok. 300 księży.

Papieskie przesłanie, które odczytał ks. Marcin Zieliński, pracownik Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej, zostało skierowano w okazji rozpoczynającego się Roku Modlitwy o świętość Kapłanów Diecezji Radomskiej. Papież Franciszek wyraził podziękowanie kapłanom za kapłańskie świadectwo i za wielkie ukryte dobro, które czynią w pracy duszpasterskiej, za „codzienne sprawowanie Eucharystii i miłosierne udzielanie rozgrzeszenia w sakramencie pojednania, za wierność wobec podjętych zobowiązań”.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję