Ks. Adam Łach: - Na początku naszej rozmowy proszę przyjąć serdeczne gratulacje od Redakcji "Niedzieli" i pozwolić, że zapytam, jak Ksiądz Profesor przyjął wiadomość o włączeniu do składu osobowego Papieskiej Akademii Teologicznej w Watykanie?

Ks. prof. Czesław Rychlicki: - Muszę przyznać, że była ona dla mnie całkowitym zaskoczeniem. Nie miałem wcześniej żadnych informacji o takich planach. Nominację otrzymałem 28 czerwca za pośrednictwem Nuncjatury Apostolskiej w Warszawie.

- Z czym będzie się wiązało uczestnictwo Księdza Profesora w pracach Akademii?

- Będę uczestniczył w posiedzeniach plenarnych, z których najbliższe odbędzie się w styczniu w Watykanie. Obok spotkań plenarnych, które mają miejsce raz lub dwa razy w roku, mogą odbywać się także częstsze spotkania, organizowane na zaproszenie Rektora (Prezydenta) Akademii, gdy zajdzie ku temu potrzeba. Możliwe są również prace zlecone do wykonania drogą korespondencyjną.

- Jakie są cele i zadania Akademii?

- Papieska Akademia Teologiczna została powołana w 1695 r. i zatwierdzona przez papieża Klemensa XI w 1718 r. Nowy jej statut został zatwierdzony przez Ojca Świętego Jana Pawła II w 1998 r. Celem Akademii jest rozwój i promowanie studiów teologicznych oraz dialog między naukami teologicznymi a filozoficznymi, mający prowadzić do wypracowania pogłębionej formacji w zakresie nauk kościelnych, zarówno u samych wykładowców tych dyscyplin, jak również u ich słuchaczy. Dla zrealizowania tego celu Akademia pozostaje w ścisłej współpracy z Kongregacją ds. Wychowania Katolickiego (Seminariów i Instytutów Naukowych), która zajmuje się studiami w kościelnych instytucjach naukowych, oraz z Papieską Radą ds. Kultury. W ramach zadań statutowych Akademii pozostaje też organizowanie w określonym czasie kongresów krajowych i międzynarodowych dla promowania studiów teologicznych; PAT publikuje czasopisma i książki dla prezentowania nowych dokumentów teologicznych Kościoła, a także dysponuje biblioteką przeznaczoną dla swoich członków.

- Czy dialog, o którym Ksiądz Profesor wspomniał, mówiąc o celach działania Akademii, obejmuje również dialog ekumeniczny?

- Dialog ekumeniczny nie jest wprost przedmiotem prac Akademii. Jednak z pewnością kwestia ta znajduje swoje miejsce przy rozpatrywaniu konkretnych problemów teologicznych. Zapewne stanie się tak również podczas styczniowego spotkania, kiedy będziemy rozważać relację teologii do tradycji, ale także relację teologii do współczesnych prądów, związanych z pluralizmem religijnym i teologicznym. Po ogłoszeniu deklaracji
Dominus Iesus ów dialog międzykulturowy i międzyreligijny jest szczególnie ważny, stąd zapewne znajdzie swe miejsce w trakcie obrad.

- Ksiądz Profesor nawiązał do deklaracji "Dominus Iesus". Czy ogłoszenie tak jednoznacznej deklaracji nie zahamowało dialogu ekumenicznego?

- Całe nieporozumienie wokół tego dokumentu bierze swój początek z nie do końca dobrze pojmowanego pluralizmu religijnego. Widać to u niektórych teologów - specjalistów w zakresie teologii religii, którzy chcieliby widzieć w chrześcijaństwie i Chrystusie tylko pewien element całego ciągu przekazu na temat zbawienia. To jednak nie pokrywa się z treścią Objawienia Bożego. Chrystus nie jest bowiem jednym z wielu zbawicieli, lecz jest jedynym i uniwersalnym Pośrednikiem i Centrum zbawienia ludzkości. Deklaracja Dominus Iesus po prostu przypomina to, co o zbawieniu mówi Objawienie Boże.

- Jakie jest, według Księdza Profesora, najważniejsze wyzwanie stojące przed współczesną teologią?

- Jednym z najważniejszych zadań współczesnej teologii w dzisiejszym świecie, wieloetnicznym i wielokulturowym, jest przedstawienie właściwego obrazu Boga, który się w pełni objawił w Jezusie Chrystusie. Od tego obrazu Boga, jaki daje współczesnemu człowiekowi teologia, zależy nie tylko obraz teologii, ale prawdziwie ludzkie i religijne życie konkretnych osób. Dlatego teologia musi pozostać na usługach człowieka - jako członka żywego Kościoła.

- Serdecznie dziękuję za rozmowę.

* * *

Ks. Czesław Rychlicki urodził się 29 maja 1939 r. w Golubiu-Dobrzyniu (diecezja płocka). W latach 1957-63 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym w Płocku. Święcenia kapłańskie przyjął 16 czerwca 1963 r., przez rok pracował jako wikariusz w parafii Biała k. Płocka. Skierowany na studia specjalistyczne na KUL, uwieńczył je magisterium i licencjatem z teologii. Następnie kontynuował studia na Papieskim Uniwersytecie "Gregorianum", a także Papieskim Instytucie Biblijnym i Papieskim Instytucie Wschodnim.
W 1970 r. obronił rozprawę doktorską Cristologia negli scritti di Andrea Frycz Modrzewski - il precursore dell´ecumenismo, dyplom doktorski nostryfikował zaś w 1972 r. na ATK w Warszawie. Po ukończeniu studiów przebywał na Uniwersytecie we Freiburgu Bryzgowijskim (Freiburg im Breisgau) oraz na Papieskim Uniwersytecie w Salamance. W 1998 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie dorobku naukowego i rozprawy Sakramentalny charakter przymierza małżeńskiego. Studium teologiczno-dogmatyczne. W 2002 r. na wniosek Wydziału Teologicznego UKSW otrzymał tytuł naukowy profesora nauk teologicznych.
Od 1971 r. jest wykładowcą teologii dogmatycznej w płockim WSD, od1972 r. wykłada na Wydziale Teologicznym ATK (UKSW). W 1992 r. podjął wykłady w WSD w Toruniu, zaś od 2001 r. pracuje na Wydziale Teologicznym UMK w Toruniu jako profesor i kierownik Zakładu Teologii Dogmatycznej i Ekumenizmu.
W czasie całej działalności dydaktycznej był promotorem 57 prac magisterskich, 90 prac licencjackich i 3 rozpraw doktorskich.
W latach 1980-82 z ramienia Episkopatu Polski prowadził rozmowy ze Starokatolickim Kościołem Mariawitów w sprawie wzajemnego uznania ważności sakramentu chrztu.
W latach 1972-2001 pełnił funkcję dyrektora płockiego Punktu Konsultacyjnego ATK. W 2001 r. został powołany na konsultora i sekretarza Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski, w 2002 r. został zaś włączony w skład Polskiego Komitetu Doradczego Międzynarodowego Przeglądu Teologicznego Communio. Od 2003 r. jest członkiem Komitetu Nauk Teologicznych przy Polskiej Akademii Nauk. 5 czerwca 2003 r. mianowany został członkiem Papieskiej Akademii Teologicznej w Watykanie.
Wydał drukiem łącznie 91 publikacji, z których najważniejsze to: Cristologia negli scritti di Andrea Frycz Modrzewski - il precursore dell´ecumenismo, Rzym 1970; Sakramentalny charakter przymierza małżeńskiego. Studium teologiczno-dogmatyczne, Płock 1997; Wielki Jubileusz Roku 2000. Sens-Przesłanie-Symbolika, Płock 2000; Wiara-Nadzieja-Miłość wobec wieczności. Z zagadnień współczesnej eschatologii, Płock 2001; Struktury i kadra naukowo-dydaktyczna na Wydziałach Nauk Kościelnych w Polsce, Płock 2002. AŁ