Reklama

Wiara

Lectio divina w tekstach monastycznych

Lectio divina to coraz popularniejsza forma modlitwy w oparciu o Pismo Święte. Poniżej kilka inspirujących myśli św. Jana Kasjana w okół tego tematu.

[ TEMATY ]

duchowość

modlitwa

Adobe Stock

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ogród Pisma Świętego

Dokąd sięga, a dokąd nie sięga władza ducha nad myślami

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

1. Abba Mojżesz: Nie jest możliwe, by myśli nie niepokoiły umysłu; przyjąć je jednak lub odrzucić może każdy, kto o to się stara. Jakkolwiek więc powstawanie myśli nie zależy w zupełności od nas, to jednak jest w naszej mocy wzgardzić nimi lub je przyjąć. Jakieś myśli muszą zawsze poruszać umysł, nie należy jednak przypisywać wszystkiego pokusie lub owym duchom, które nam je usiłują podsunąć. Człowiek nie miałby wtedy wolnej woli a troska o poprawę życia nie byłaby w naszej mocy.

2. Twierdzę zatem, że w znacznej mierze to od nas zależy, czy poprawiamy jakość naszych myśli; czy w sercach powstają myśli święte i wzniosłe lub ziemskie i cielesne.

To dlatego właśnie pilnie czytamy i nieustannie rozważamy Pismo Święte, aby naszej pamięci dostarczać duchownych treści; to dlatego często śpiewamy psalmy, aby obudzić w sobie żal; to dlatego pilnujemy czuwań, postów i modlitw, aby umartwiony duch nie zasmakował w rzeczach ziemskich, lecz wpatrywał się w sprawy niebieskie. Gdybyśmy tych ćwiczeń zaniedbali, duch z pewnością przylgnąłby do brudu przywar i ulegle podporządkował się wpływom ciała.

Pismo Święte poucza w różny sposób

Reklama

1. Abba Serenus: Pośród wielu prawd, o których poucza nas autorytet Pisma Świętego, jedne podane są w sposób tak jasny i oczywisty, że zrozumiałe są nawet dla ludzi prostych: nie zawierają bowiem nie tylko żadnego ukrytego sensu, ale nawet jedno słowo objaśnienia jest w ich przypadku zbyteczne, ponieważ każdy wyraz oddaje w pełni znaczenie, jakie mu zostało nadane. Są jednak prawdy, które potrafią być tak ukryte i przysłonięte tajemnicą, że aby do nich dojść i je zgłębić, potrzeba pilności i wielkiego wysiłku.

2. Przyczyny, dla których Pan Bóg tak postanowił, są oczywiste: po pierwsze – jeśli Boże tajemnice nie zostałyby okryte zasłoną znaczenia duchowego, byłyby przystępne i zrozumiałe dla wszystkich ludzi, tak wiernych jak i pogan, to zaś zatarłoby różnicę między gorliwymi i leniwymi, ponieważ cnota i mądrość byłaby wszystkim dostępna. Po drugie – chodzi również o to, aby i pomiędzy braćmi w wierze bezmiar treści i znaczeń zawarty w Piśmie Świętym stanowił okazję do skarcenia opieszałych i nagrodzenia gorliwych.

3. Z tego powodu bardzo trafnie porównuje się Pismo Święte do dobrej i żyznej ziemi, która wydaje różnorakie płody. Jedne z nich można spożywać bez gotowania, inne trzeba najpierw zmiękczyć i na mocnym ogniu pozbawić surowej cierpkości, w przeciwnym razie byłyby trudne do zjedzenia czy wręcz szkodliwe. Jeszcze inne można spożywać zarówno surowe, bo nie są przykre i nie szkodzą, jak i gotowane, znacznie jednak lepsze dla naszego zdrowia. Są też i takie, które służą jako pokarm dla nierozumnego bydła, dzikich zwierząt i ptactwa. Te ostatnie, chociaż w ogóle nie nadają się na pokarm dla ludzi, to jednak, surowe i nieprzegotowane, podtrzymują życie i zdrowie zwierząt.

Reklama

4. Podobnie ma się rzecz w bogatym ogrodzie Pisma Świętego, gdzie znaczenie niektórych fragmentów jest – jak powiedziałem – tak jasne i oczywiste, że nie potrzebują żadnego dodatkowego wyjaśnienia, ponieważ sam sens wyrazowy jest już dla słuchaczów obfitym i pożywnym pokarmem. Jako przykład weźmy chociażby zdanie: Słuchaj, Izraelu, Pan jest naszym Bogiem – Panem jedynym, lub: Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił.

Są jednak miejsca, jak wspomniałem, które, dopóki nie „rozcieńczy się” ich tłumaczeniem alegorycznym i nie „zmiękczy” oczyszczającym ogniem duchowym, w żaden sposób nie mogą służyć jako zdrowy i bezpieczny pokarm dla wewnętrznego człowieka. Z takiej strawy powstałaby raczej szkoda niż pożytek. Jako przykład podam tutaj zdania: Niech będą przepasane biodra wasze i zapalone pochodnie, albo: Kto nie ma miecza, niech sprzeda płaszcz swój, a kupi miecz, czy: Kto nie bierze swego krzyża, a idzie za Mną, nie jest Mnie godzien.

5. To ostatnie zdanie niektórzy mnisi nad wyraz surowi i pałający żarliwością ku Bogu, nie opartą jednak na pełnym zrozumieniu, pojmowali aż tak dosłownie, że sporządzili sobie drewniane krzyże i nieustannie nosili je na ramionach, wzbudzając tym u ludzi raczej śmiech zamiast zbudowania.

Inne miejsca w Piśmie Świętym można łatwo, a nawet trzeba, tłumaczyć, zarówno historycznie (dosłownie), jak i alegorycznie (w przenośni), obydwa bowiem tłumaczenia dostarczają duszy życiodajnych soków. Oto kilka przykładów: Jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi!, albo: Gdy was prześladować będą w tym mieście, uciekajcie do innego, lub: Jeśli chcesz być doskonały, idź, sprzedaj, co posiadasz, i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź i chodź za Mną.

Reklama

6. Pismo Święte, jak powiedziałem, wydaje również trawę dla bydła, której pełno jest na wszystkich jego „łąkach”. Chodzi tutaj o łatwe i budujące opowiadania historyczne, pożyteczne zwłaszcza dla ludzi prostych, nie zdolnych czasem do końca pojąć czytanych treści. Psalmista powie: Niesiesz, Panie, ocalenie ludziom i zwierzętom, a zatem również i oni mogą znaleźć w opowiadaniach biblijnych zachętę i siły do pracy nad sobą, stosownie do swojego stanu i zdolności.

Dwojakie tłumaczenie niektórych miejsc w Piśmie Świętym

1. Tam gdzie Pismo Święte mówi o czymś jasno i otwarcie, tam i my, bez żadnej obawy, możemy być pewni naszej interpretacji. Są jednak treści, które Duch Święty ukrył w natchnionej Księdze, pozostawiając ich odkrycie wysiłkowi naszego umysłu. Sami musimy więc do nich dojść na podstawie wskazówek płynących z innych miejsc. W takich wypadkach należy jednak postępować bardzo powoli i ostrożnie, pozostawiając temu, kto naucza – swobodę wyrażenia opinii, temu zaś, kto słucha – swobodę jej przyjęcia lub odrzucenia.

Reklama

2. Może się bowiem zdarzyć, że wobec jednego fragmentu Pisma Świętego powstaną dwie różne interpretacje, z których każda będzie rozumna i nieszkodliwa dla wiary. Obydwie, z większym lub mniejszym przekonaniem, możemy więc przyjąć, nie przypisując żadnej całkowitej pewności i żadnej nie odrzucając. Jedna nie wyklucza bowiem drugiej, skoro obydwie nie sprzeciwiają się wierze. Przykładem takiej podwójnej interpretacji może być chociażby sprawa powtórnego przyjścia Eliasza, tzn.: czy powrócił on już na ziemię w osobie Jana Chrzciciela, czy też pojawi się dopiero przed powtórnym przyjście Pana? Inny przykład dotyczy „ohydy spustoszenia”, zalegającej miejsce święte, tzn. czy odnosiła się ona do posągu Zeusa, ustawionego w świątyni Jerozolimskiej, czy też należy ją łączyć z przyjściem Antychrysta? Podwójnie interpretować możemy również wydarzenia po zbezczeszczeniu świątyni, a więc, czy spełniły się one wraz ze zburzeniem Jerozolimy czy też spełnią się dopiero na końcu świata. Jedna opinia nie wyklucza drugiej, obydwie zatem są do przyjęcia.

Fragment książki „Lectio divina w tekstach monastycznych”. Powyższe teksty pochodzą z publikacji „Rozmowy z Ojcami, tom 1” św. Jana Kasjana.

Święty Jan Kasjan (ok. 365–435) jeden z największych autorytetów w monastycyzmie zachodnim. Urodzony w Dobrudży (na terenie dzisiejszej Rumunii i Bułgarii), od młodości zafascynowany życiem monastycznym. Mając 18 lat wyruszył do Palestyny (383), gdzie wstąpił do klasztoru. Razem z Germanusem, swoim przyjacielem, udał się do Egiptu (Nitria, Cele, Sketis), gdzie spotkał się i rozmawiał z najsłynniejszymi Ojcami Pustyni. W 400 roku wyjechał do Konstantynopola, gdzie zaprzyjaźnił się ze św. Janem Chryzostomem. W roku 405 pojechał do Rzymu, szukając u papieża wsparcia dla prześladowanego Jana. Tu spotkał i zaprzyjaźnił się z diakonem Leonem, późniejszym papieżem Leonem Wielkim. Stąd wyjechał do Marsylii w 416 roku, gdzie założył dwa klasztory: męski i żeński. Napisał: „Reguły życia mnichów”; „Rozmowy z Ojcami”; „O wcieleniu Pańskim przeciw Nestoriuszowi”.

2022-02-10 11:46

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Wyzwania nowej ewangelizacji (cz. 1)

Zdarzyło mi się uczestniczyć w opisywanym na łamach naszej gazety I Kongresie Nowej Ewangelizacji, który miał miejsce w dniach 28-31 lipca w Kostrzynie nad Odrą, a także doświadczać jej praktycznej formy podczas Przystanku Jezus. Zdaję sobie sprawę z faktu, że o nowej ewangelizacji ostatnio mówi się bardzo wiele. To dobrze. Jednak wśród rozmaitych głosów, które opisują to, czym jest, na czym ma polegać nowa ewangelizacja i kto nią ma się zajmować, występuje niekiedy chaos interpretacyjny i znaczeniowy. Dlatego też zachęcony wystąpieniem abp. Rino Fisichellego pomyślałem o tym, że jako świecki postaram się dokonać pewnej interpretacji tego zagadnienia. Dlaczego nowa ewangelizacja, skąd ten pomysł, jakie są jej przesłanki? Jest to pytanie o zasadniczym znaczeniu, gdyż udzielona na nie poprawna odpowiedź może uspokoić różne grupy komentatorów. Bardziej czy mniej życzliwych temu przedsięwzięciu, którzy niekiedy interpretują ją jako konkurencję wobec dotychczasowych form ewangelizowania czy też jako pośrednią formę krytyki tych, którzy przez lata gorliwie i sumiennie spełniali swoje chrześcijańskie obowiązki. Ani jeden, ani drugi motyw nie przyświeca pomysłodawcom i twórcom nadania nowej dynamiki ewangelizacji. Zarówno szacunek i respekt wobec tych, którzy nieodmiennie od lat „są siewcami na polach Pana Boga”, jak i zrozumienie obecności różnych nurtów i rytów w dawaniu świadectwa i posługi Kościołowi są punktem wyjścia. Akceptacja obecności jednego i drugiego. Radość z faktu współistnienia i obustronnego wzmacniania się modlitwą i czerpania z garnca szerokiej palety możliwości. Wobec powyższego, na z pretensją kierowane wobec nowych ewangelizatorów słowa: „Uważasz, że co? Dotychczas nic się tu nie robiło?” albo: „Skoro tak wiele działań było, to dlaczego Kościoły pustoszeją? Uważasz, że to nasza, starych księży, wina?” – odpowiedź jest jedna. Nie wskazujemy winnych, nie szukamy też ich, gdyż nie w tym rzecz. Rzeczą ważniejszą jest odpowiedź na pytanie: Jak odwrócić tendencję dotyczącą kryzysu wiary w ogóle? Nowa ewangelizacja nie jest zatem ani wbrew komuś, ani za coś – jako proces zastępowania czegoś starego czymś nowym. Jest bowiem procesem stałym, osadzonym w naszym zobowiązaniu, jakie na siebie przyjęliśmy przez fakt chrztu św. i Komunii św. Nie jest więc reaktywną wobec czegoś na tu i teraz. Jest zaś naszym, wiernych, odzewem na wezwanie – posłanie, jakie do nas skierował i kieruje nieustannie Jezus – „głoszenia Jego Ewangelii wszelkiemu stworzeniu” (Mk 16,15). Jednak, mimo wszystko, nieustępliwy czytelnik spyta: „No dobrze, a dotychczasowe formy ewangelizacji, przecież jej dokonywaliśmy?”. Nie powinniśmy ich porzucać. Nie stanowią one jakiegoś balastu czy jądra sporu. Gdyż to, o co chodzi w nowej ewangelizacji, to takie wypełnianie ewangelizacji argumentami, treścią spójną wobec poszukiwań aksjologicznych i nowym typem komunikowania się i myślenia swoistego dla człowieka XXI wieku, że zechce on nakłonić ucha ku naszym racjom, że odnowi w sobie pożądliwość Pana Boga, wybudzi się z letargu wiary. Człowiek bywa wobec gwałtu współczesności zadawanego na jego świadomości bezradny, z czasem staje się bezwolny, zagubiony, łatwy do manipulacji. Wmawiane mu treści, na różnym poziomie manipulowania prawdą, przykrywają rzeczywistość transcendentną, sugerując człowiekowi, że ważne jest to, co „tu i teraz”, nie uwzględniając żadnego potem w sensie duchowym. Także człowiek wiary staje w obliczu tego typu manipulacji. Bywa, że jej ulega. Cieszyć się należy, gdy jest krytyczny, wątpiący, nieugięty. Jednak każdorazowo trzeba mu pomóc nie upadać, nie oddalać się, trwać! Wyciągnąć rękę do współbraci w wierze, którzy osłabli w trudzie mocowania się z przekazami wypierającymi nas z przestrzeni publicznej to jedno, a drugie – odmawiającymi nam wyznawania naszej wiary. Sądzę także, że nowa ewangelizacja to jakby nowa dynamika, nowy impuls, ożywiający krwiobieg Kościoła i nas samych, świeckich i konsekrowanych, w jego wspólnocie. Wyzwalająca na naszych twarzach uśmiech i radość tych, którzy mimo wszystko wierzą, bo wiedzą, jaki był i jest sens śmierci i zmartwychwstania Jezusa. Uśmiech na twarzach tych, którzy mają solidne podstawy swojej wiary, są gorliwi w jej wyznawaniu i nie stronią od dzielenia się Dobrą Nowiną i dawania świadectwa. Mocni duchem iskrzą się jak gwiazdozbiór nowej ewangelizacji – podobni do Najświętszej Maryi Panny, Gwiazdy Nowej Ewangelizacji. Wiemy, że pójście na skróty, jakieś kompromisy i półśrodki w zetknięciu z nachalnością, gwałtownością i zaborczością otaczającego nas świata nie zdają rezultatu. Jedynie wystawiają nas na śmieszność i zarzut naiwności i nieskuteczności działania. Wobec powyższego musimy osiągać nową jakość i większą skuteczność, nic nie tracąc z czytelności doktryny i jej nieugiętości. Poczynając od nas samych. Dokonując najpierw własnego wglądu w jakość mojej wiary i mojej obecności w Kościele.
CZYTAJ DALEJ

Kasia Nawrocka skradła show podczas ogłoszenia wyników exit poll

2025-06-02 10:53

[ TEMATY ]

para prezydencka

Karol Nawrocki

Kasia Nawrocka

córka

Karol Porwich

Kasia Nawrocka, córka prezydenta elekta Karola Nawrockiego

Kasia Nawrocka, córka prezydenta elekta Karola Nawrockiego

Córka Karola i Marty Nawrockiej - 7-letnia Kasia stała się - jak mawia młodzież - "mistrzem drugiego planu". Podczas ogłoszenia wyników exit poll jej zachowanie przykuło uwagę nie tylko zgromadzonych na wieczorze wyborczym, ale również wielu internautów.

Nagranie z dziecięcą ekspresją Kasi Nawrockiej podbija internet. Widać w nim córkę przyszłej pary prezydenckiej, która komunikuje się nie tylko werbalnie, ale i gestami ze swoją rodziną na scenie oraz ze zgromadzoną publicznością.
CZYTAJ DALEJ

Węgry: Policja odrzuciła wniosek o organizację w Budapeszcie parady równości

2025-06-04 07:21

[ TEMATY ]

Węgry

LGBT

parada równości

Adobe Stock

Węgierska policja odrzuciła we wtorek wniosek o organizację pod koniec czerwca parady równości w Budapeszcie. Służby powołały się na przyjętą w marcu przez parlament nowelizację ustawy o zgromadzeniach, zabraniającą organizacji takich wydarzeń.

W uzasadnieniu zakazu policja argumentowała, że "nie można wykluczyć, że w prawnie zakazanym pochodzie wezmą udział osoby poniżej 18. roku życia". Podkreślono też, że organizacja wydarzenia mogłaby skutkować "biernymi ofiarami", które "ze względu na publiczny charakter, mimo braku chęci uczestniczenia w marszu, stałyby się jego widzami".
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję