Reklama

Biblia w pierwszej encyklice Benedykta XVI

Niedziela Ogólnopolska 10/2006, str. 12

Podczas watykańskiej promocji encykliki „Deus caritas est”, 25 stycznia 2006 r.
Grzegorz Gałązka

Podczas watykańskiej promocji encykliki „Deus caritas est”, 25 stycznia 2006 r.<br>Grzegorz Gałązka

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

O Janie Pawle II powiedziano, że był Papieżem szczególnie „biblijnym”. I rzeczywiście, wydawane przez niego encykliki, adhortacje, a zwłaszcza Katechizm Kościoła Katolickiego są wprost usiane cytatami z Pisma Świętego. Poza tym przez ponad 20 lat Papież ten, w ramach środowych spotkań z wiernymi, komentował Pismo Święte. Zaczynają się ukazywać publikacje papieskich komentarzy do poszczególnych ksiąg Pisma Świętego. Wydrukowano już chyba, złożony z tych wystąpień, komentarz do Apokalipsy św. Jana, a podobno w przygotowaniu jest też analogiczny komentarz do Psalmów.
Następca Jana Pawła II kontynuuje tę biblijną problematykę w czasie swoich cotygodniowych spotkań z wiernymi, a pierwsza encyklika Benedykta XVI jest nie mniej biblijna niż encykliki i adhortacje jego Poprzednika.
Encyklika Deus caritas est to właściwie bardzo rozbudowany komentarz do tekstu Pierwszego Listu św. Jana (por. 4,16). Taki charakter ma szczególnie pierwsza część encykliki, a w drugiej, bardziej praktycznej, też nie brak odniesień zarówno do tego tekstu, jak i do innych wypowiedzi Pisma Świętego, zwłaszcza Nowego Testamentu. Posługując się Pismem Świętym, Papież uprawia nie tyle egzegezę, co teologię biblijną, cechą zaś najbardziej znamienną tej dyscypliny jest posługiwanie się wypowiedziami Pisma Świętego jako argumentami uzasadniającymi poszczególne twierdzenia.
Papieska teologia biblijna jest ubogacona często oryginalnymi refleksjami filozoficzno-teologicznymi. Dzieje biblistyki pokazują, że posługiwanie się filozofią przy wyjaśnianiu Pisma Świętego nie przynosiło dobrych rezultatów, ale też chodziło w tych przypadkach najczęściej o wykorzystywanie Biblii do propagowania poglądów a priori jakby narzuconych Pismu Świętemu. Nie mają takiego charakteru refleksje filozoficzne Benedykta XVI. Jest to wnikliwe, oparte najczęściej na tradycji patrystycznej wyprowadzanie wniosków teologicznych z natchnionych tekstów Pisma Świętego. Właśnie w ten sposób doszło do powstania formuły „wiara biblijna”. Jest to swojego rodzaju neologizm, jeden z tych, które tak lubił tworzyć Jan Paweł II.
Podobnie zrodziło się przekonanie, że nasza miłość względem Boga nie powinna być przedmiotem przykazania, bo miłości nie można nakazać, a tylko sposobem spontanicznego reagowania na absolutnie pierwszą miłość Boga do nas, zgodnie z tym, co czytamy w Pierwszym Liście św. Jana (por. 4, 10). Do tej samej kategorii należy zaliczyć takie zwroty, jak „miłość zstępująca” i „miłość wstępująca” - rezultat refleksji nad opowieścią biblijną o drabinie ze snu Jakuba (por. Rdz 28, 12). Tak też należy potraktować stwierdzenie, że nowość Nowego Testamentu to nie nowe idee, lecz sama postać Chrystusa, podobnie jak oryginalność Starego Testamentu na tle innych religii to nie abstrakcyjne struktury myślowe, lecz działanie Boga (s. 20). Wynikiem podobnych refleksji są stwierdzenia: „Nie można mieć Chrystusa dla samego siebie” (s. 21) albo „Miłość bliźniego jest drogą do spotkania z Bogiem” (s. 24), lub wreszcie: „Jedynie służba bliźniemu otwiera mi oczy na to, co Bóg czyni dla mnie” (s. 26). Wszystkie te sformułowania są wynikiem refleksji nad tekstem Pierwszego Listu św. Jana (por. 4, 20).
Druga - jak sam Papież mówi - bardziej praktyczna część encykliki to właściwie komentarz do Listu św. Pawła do Galatów (por. 6, 10) albo raczej wyciągnięcie pastoralno-ascetycznych wniosków z tego tekstu. Encyklika kończy się - jak wszystkie dokumenty Jana Pawła II - mariologią, w której pojawiają się tytuły Matki Bożej niespotykane w Litanii Loretańskiej: „wielka”, dlatego że zabiegała nie o własną wielkość; „pokorna”, bo nazwała się tylko służebnicą; „niewiasta nadziei”, bo uwierzyła w obietnice Boże; „kobieta wiary”; „niewiasta, która kocha”.
„Biblijność” zarówno Jana Pawła II, jak i Benedykta XVI to chyba jeden z owoców Soboru Watykańskiego II, z jego nawoływaniem do powrotu do źródeł, a co za tym idzie - do większego ubiblijnienia naszej teologii. Obaj ostatni Papieże pokazują, jak należy to czynić.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2006-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W Medjugorie rozpoczyna się 36. Festiwal Młodzieży - papież kieruje swoje przesłanie

2025-08-04 20:00

[ TEMATY ]

Medjugorie

Adobe Stock

Papież skierował przesłanie do młodzieży, która uczestniczy w rozpoczynającym się dziś 36. Festiwalu Młodzieży w Medjugorie. Podkreślił piękno wiary przeżywanej wspólnie, a nie w samotności, zaprosił do odważnego szukania prawdziwych, a nie wirtualnych spotkań i zachęcił, by młodzi ludzie zaufali Bogu, jeśli poczują, że powołuje ich do wyjątkowej drogi kapłaństwa lub życia konsekrowanego.

Podczas gdy młodzi ludzie wciąż powracają do słów Leona XIV, usłyszanych w miniony weekend na Tor Vergata podczas Jubileuszu Młodzieży, Papież zwrócił się do nich po raz kolejny. Tym razem z okazji 36. Festiwalu Młodzieży, który rozpoczyna się dziś w Medjugorie, z udziałem uczestników z różnych stron świata. Nawiązując do tematu spotkania „Pójdziemy do domu Pańskiego”, udzielił im wskazówek, jak iść przez życie drogą, prowadzącą do Nieba.
CZYTAJ DALEJ

Nowacka znów uderza w wierzących. Szkoła to nie miejsce na formację religijną - twierdzi.

2025-08-04 11:38

[ TEMATY ]

lekcje religii

Barbara Nowacka

formacja religijna

uderzenie w wierzących

Marta Książek

Minister edukacji Barbara Nowacka

Minister edukacji Barbara Nowacka

Minister Barbara Nowacka nie zaprzestaje forsowania swoich lewacki pomysłów światopoglądowych. Ostatnio stwierdziła w TVN24, że szkoła to nie miejsce do nauczania religii. Oświadczyła także, że nie wyklucza przywrócenia możliwości zadawania prac domowych uczniom.

Minister Nowacka nie licząc się postanowieniami Konkordatu oraz oczekiwaniami osób wierzących, nie rezygnuje z rugowania lekcji religii ze szkół. W TVN24 oświadczyła, że szkoła nie jest miejscem, w którym dziecko powinno być formowane religijnie.
CZYTAJ DALEJ

Prezydent Duda: Hołownia wycofał się ze spotkania ze mną

2025-08-04 20:32

[ TEMATY ]

Andrzej Duda

Szymon Hołownia

PAP/Radek Pietruszka

Szymon Hołownia

Szymon Hołownia

Prezydent Andrzej Duda poinformował, że do jego spotkania z marszałkiem Sejmu Szymonem Hołownią nie doszło, mimo, iż on sam był gotowy i proponował różne godziny rozmowy. Jak dodał, postrzega to jako „wycofanie się” ze spotkania.

O spotkaniu z Hołownią jeszcze przed zaprzysiężeniem jego następcy - Karola Nawrockiego - ustępujący prezydent Andrzej Duda informował w zeszłym tygodniu. Poniedziałkową rozmowę Duda-Hołownia w rozmowie w radiem Wnet potwierdziła potem szefowa Kancelarii Prezydenta Małgorzata Paprocka - jednak ostatecznie do niej nie doszło.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję