Reklama

Rumunia, czyli coś więcej niż tylko Dracula

Rumunia jest piękna, egzotyczna i bardzo biedna. Jej historia stanowi skomplikowany splot zależności od innych krajów, narodów i kultur. Zrozumieć to można dopiero wtedy, gdy się wie, że dumny naród Daków, rdzennych mieszkańców, nigdy nie był do końca suwerenny.

Niedziela Ogólnopolska 43/2006, str. 34-35

Sapanta: wioska góralska z „paschalnym” cmentarzem
O. Włodzimierz Starostecki

Sapanta: wioska góralska z „paschalnym” cmentarzem<br>O. Włodzimierz Starostecki

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W Rumunii 26 grudnia 1989 r. zgasło Jedyne Słońce Karpat - wieloletni dyktator Nicolae Ceauşescu. Największe telewizje świata pokazały kontrowersyjną relację na żywo z egzekucji. Zaczęła się rewolucja. Wolność i demokracja - te dwa słowa Rumuni odmieniali przez wszystkie przypadki.
Zaczynamy wędrówkę po kraju, w którym ludzie dopiero od 17 lat uczą się żyć w państwie prawa.
Nasza wysłużona, 15-letnia łada idealnie wkomponowuje się w ubogi krajobraz motoryzacyjny. Na szczęście - również doskonale sprawdza się na rumuńskich bezdrożach. Wszędzie widać, że ciężki walec historii, jaki przetoczył się przez ten kraj, zostawił ślady w wyglądzie i architekturze miast. Już niebawem przekonamy się, że w mentalności ludzi i ich religijności - też.
Wjeżdżamy do Bukowiny, czyli do północnej części kraju, blisko granicy z Ukrainą. Do tego regionu rościli sobie pretensje Celtowie, Słowianie, Mołdawianie, Austriacy, Niemcy i wreszcie Rosjanie. Nazwa „Bukowina” została nadana przez Austriaków, którzy chcieli podkreślić, że te ziemie są ich własnością. Skąd my to znamy? Z Polski. Przecież nasza poczciwa nazwa „Galicja” została także nadana przez austriackie władze zaborcze.

Pierwsze zdumienie

Reklama

Zatrzymujemy się w Soloneu Nou - Nowym Sołońcu. Widzę pewną kobietę. Jest upał. Jak by ją tu zapytać, gdzie można kupić coś do picia? Po polsku, po angielsku, a może na migi? Nikt z nas nie zna rumuńskiego, chociaż to jedyny język o pochodzeniu romańskim, mający słowiańskie wpływy. Podchodzę do niej. Kobieta jest stara, spracowana, jej twarz pokryta siecią zmarszczek, ale oczy ma żywe. Wita mnie uśmiechem i słowami: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus”. Mój problem rozwiązał się sam! Zamieniam z nią kilka zdań. Oczywiście, zna język polski, bo przecież tutaj mieszkają tylko Polacy. „Macie księdza?” - pytam. „Tak. Jest tu z nami przez cały czas, to ks. Julian”. „Dobry jest dla was?” - podtrzymuję rozmowę. „Dobry. Jest też z nami Matka Boska, mamy w domach obrazy z Częstochowy”.
Polaków w Rumunii żyje kilka tysięcy, najwięcej tutaj, na Bukowinie. Zaczęli się osiedlać po I rozbiorze Polski - w 1772 r., byli to górnicy z Bochni i Wieliczki, których przyciągnęły bogate złoża soli kamiennej. Dzisiaj na rumuńskiej Bukowinie Polacy mieszkają przede wszystkim w Nowym Sołońcu, Pojanie Mikuli, Kaczycach oraz w Pleszy.
Mijamy Sirę. Franciszkanie, nazywani zgodnie z tutejszą tradycją minorytami, już w XIII wieku na tych ziemiach prowadzili ewangelizację. Byliśmy w doborowym towarzystwie: oprócz nas misjonarzami byli dominikanie i Krzyżacy. Po powrocie do Polski dowiaduję się, że była to pierwsza stolica Mołdawii. W 1370 r. została tu założona diecezja, pierwszym biskupem był franciszkanin z Krakowa - Andrzej herbu Jastrząb, a drugim - dominikanin Jan Sartorius, zwany Janem z Polski.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

4 tysiące mniszek

Cały czas opadamy i wznosimy się. Łada dzielnie pnie się po serpentynach. Krajobraz Bukowiny podobny jest do naszych Beskidów. Wjeżdżamy do Sapanty. Mieszkają tu górale, ludzie ciężkiej pracy i mocnej wiary. Warto było przyjechać do Rumunii, choćby po to, by zobaczyć niezwykły cmentarz. Wielobarwne krzyże na grobach przypominają bardziej wiejski odpust z kolorowymi kramami niż miejsce spoczywania zmarłych. Czy jest to intuicja wiary prostych górali, którzy tak właśnie wyobrażają sobie radość paschalną? Jedziemy dalej. Przed nami tablica z napisem: Cacica, „po naszemu” Kaczyce, tutaj znajduje się centrum Polonii rumuńskiej. Odwiedzamy sanktuarium Matki Bożej.
Fasada monastyru żeńskiego w Voronet robi wrażenie na wszystkich. Patrzymy i podziwiamy. Nasze polskie klasztory prezentują się bardzo skromnie przy tym domu mniszek prawosławnych. Niektórzy robią wielkie oczy, oglądając wspaniałe polichromie, inni - z powodu stałej taksy, jaką wprowadziły tu siostry: za zrobienie każdego zdjęcia trzeba płacić! W tych okolicach znajduje się nawet tzw. dolina monasterów i wciąż powstają nowe, zwłaszcza w rejonie Neamt. W Rumunii żyje ponad 2 tys. mnichów i 4 tys. mniszek prawosławnych.
85 proc. ludzi w tym kraju to prawosławni, mieszkający tu Romowie w większości są tego wyznania. Katolików i grekokatolików jest ok. 7 proc., protestantów - ok. 5 proc. Kościół prawosławny kilka lat temu sprowadził z Grecji relikwie św. Andrzeja, brata św. Piotra. Według tradycji, to on głosił Ewangelię na terenie Rumunii. Było to wielkie święto całego kraju.

Miasto gniewu

Bardzo chcieliśmy być w Sigetu Marmatei. I byliśmy, bo to ciekawe miasto, choć otoczone ponurą sławą. Zwiedzamy muzeum ofiar komunizmu, urządzone w dawnym więzieniu. Tutaj zginęło wielu duchownych różnych wyznań. Chodzimy po korytarzach, gdzie torturowano i zabijano także naszych współbraci. Po II wojnie światowej władze komunistyczne skasowały zakony, stwierdzając: Poza prawosławnymi nie ma u nas miejsca dla innych wierzących. Szczególnie prześladowani byli grekokatolicy, m.in. za wierność i przywiązanie do „rzymskiego papieża”. Po 40 latach krwawych prześladowań - w 1989 r. także Kościół odzyskał wolność.
Delta Dunaju robi niezapomniane wrażenie. Z podziwem patrzymy również na ładę. Przejechała już prawie 2 tys. km i dobrze znosi trudy letniej podróży. My jesteśmy już trochę zmęczeni nieustannym przemieszczaniem się. Jednak to jeszcze nie koniec lekcji pt. „Rumunia, jakiej nie znamy”. W Galati odwiedzamy klasztor Franciszkanów. „Skąd jesteście?” - pyta nas po angielsku miejscowy gwardian. Kiedy usłyszał odpowiedź, że z Polski, od razu uśmiechnął się szeroko i krzyknął: „Och, father Maurycy!”. Okazało się, że o. Maurycy Wszołek, który umarł w 2003 r., jest dobrze znany franciszkanom w Rumunii. Tym razem pomógł nam zza grobu. O. Maurycy dojeżdżał do Rumunii z Włoch. Prowadził na uczelniach wykłady z teologii, studenci lubili jego otwartość i poczucie humoru. Na koniec - pamiątkowe zdjęcie przy figurze św. Antoniego, później pyszne lody, braterski uścisk dłoni i - w drogę!
Jedziemy na południe. W Konstancji przeżywamy coś zupełnie nowego. Obok świątyń chrześcijańskich zbudowano tu meczet z wielkim minaretem. W południe muezin melodyjnym, rzewnym głosem wyśpiewuje z niego strofy Koranu. Widać tu wpływy Turcji oraz kulturę islamu. W krótkim czasie przeżyliśmy wiele przygód. Wystarczy. Przez Węgry wracamy do Polski. W jakiej części Rumunii nie byliśmy? Oczywiście - w Transylwanii. To kraina zamków karpackich, w kilku z nich mieszkał osławiony hrabia Vlad Dracula. Zwiedzanie tej części Rumunii jeszcze przed nami.

2006-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nowenna do św. Krzysztofa

[ TEMATY ]

nowenna

św. Krzysztof

Karol Porwich/Niedziela

Nowenna jest szczególną formą modlitwy, odprawianą przez dziewięć dni. Jest więc wytrwałym przypominaniem so­bie o potrzebie realizacji słów Chrystusa: „Proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znajdziecie; kołaczcie, a otworzą wam” (Mt 7,7). To swoista modlitwa wstawiennicza, polecana we własnej, czy też intencji bliźnich, ale opierająca się na szczególnym wstawiennictwie Pośredników, jakich Bóg postawił na naszej drodze życia.

CZYTAJ DALEJ

Czerna: 27 Ogólnopolskie Spotkanie Rodziny Szkaplerznej

2025-07-19 19:19

[ TEMATY ]

Matka Boża Szkaplerzna

Czerna

bp Artur Ważny

Karol Porwich/Niedziela

„Maryjo, Tyś naszą nadzieją” - to hasło i temat 27. Ogólnopolskiego Spotkania Rodziny Szkaplerznej, to znaczy wszystkich noszących karmelitański szkaplerz Maryi. Spotkaniu, które odbyło się dziś w sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej w Czernej k. Krakowa przewodniczył bp Artur Ważny. Ordynariusz sosnowiecki wskazywał, że wobec 3 milionów przybyszów do Polski trzeba znaleźć rozwiązania i stosowny społeczny model życia zgodnie z Ewangelią gościnności i miłości, gwarantujący jednak integralność i wartości duchowe polskiego społeczeństwa.

W homilii biskup Ważny ukazał szkaplerz Maryjny w perspektywie obfitości łaski na tle jej suszy duchowej w dzisiejszym świecie i w optyce walki duchowej, która jest konieczna dla naszej świętości. Przeciwnikiem w tej walce, tłumaczył biskup, jest „stary człowiek” - „koń trojański” w nas, świat z jego mentalnością i szatan, duchowy pierwiastek zła.
CZYTAJ DALEJ

Przewodniczący Komisji KEP ds. Misji apeluje o wsparcie misjonarzy

2025-07-20 08:03

[ TEMATY ]

bp Jan Piotrowski

KEP

MIVA Polska

BP KEP/flickr.com

O udział w misyjnej akcji św. Krzysztof - 1 grosz za 1 szczęśliwie przejechany kilometr zaapelował bp Jan Piotrowski, przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Misji. W komunikacie przed rozpoczynającym się dziś 26. Tygodniem św. Krzysztofa biskup wezwał też wszystkich uczestników ruchu drogowego do troski o bezpieczeństwo na drodze.

Prosząc o błogosławieństwo naszych pojazdów, dziękujmy Bogu za dar bezpiecznego podróżowania i za dobrodziejstwo, jakim są środki transportu - napisał ks. bp Piotrowski, przed rozpoczynającym się dziś, 26. Tygodniem św. Krzysztofa, który potrwa do 27 lipca.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję