Reklama

Niedziela Rzeszowska

Wielka Sobota mojego dzieciństwa

Niedziela rzeszowska 15/2017, str. 6

[ TEMATY ]

Wielki Tydzień

Z archiwum Marii Reizer

Święcenie pokarmów sfotografował kilkunastoletni chłopiec na początku lat pięćdziesiątych we wsi Krzeczowice w powiecie przeworskim

Święcenie pokarmów sfotografował kilkunastoletni chłopiec na początku
lat pięćdziesiątych we wsi Krzeczowice w powiecie przeworskim

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wielka Sobota to dzień święcenia pokarmów, czuwania i ciszy. Święcenie pokarmów w latach pięćdziesiątych XX wieku przez kapłana odbywało się w kościele, a czasami przy dobrej pogodzie koło kościoła, natomiast we wsiach oddalonych od świątyni w domach prywatnych. W mojej wsi były ustalone dwa takie domy. Gospodarze odświętnie i godnie przygotowywali izbę na święcenie pokarmów. Przyozdobiona była obrazami o tematyce religijnej i kwiatami, urządzony był mały ołtarz. Na środku izby stał duży stół przykryty białym obrusem, na którym ustawiało się koszyki.

Święcono w dużych koszykach wiklinowych wyłożonych białą serwetką. Pokarmy do święcenia pochodziły z własnego gospodarstwa i były przygotowane własnoręcznie. Baranek wielkanocny był duży, upieczony z ciasta drożdżowego lub mniejszy zrobiony z solonego masła. Zawsze miał czerwoną chorągiewkę. Baranki wykonywano w żeliwnych formach, które często były na wyposażeniu kuchni. Jajka gotowane były na twardo, a z kilku robiono pisanki i kraszanki. Do zdobienia jajek używano barwników naturalnych (tj. łuski cebuli, soku z buraka ćwikłowego, kwiatów malwy, zielonego owsa itp.) Wzory na pisankach wydrapywano ostrym nożykiem lub żyletką albo robiono przy pomocy wosku pszczelego. Ponadto w koszyku była kiełbasa lub szynka, gomółki ususzone z sera, kromka chleba, kawałek baby drożdżowej, ocet, sól, pieprz i laska chrzanu. Koszyk był przystrojony zieleniną, tj. gałązkami mirtu, baziami, barwinkiem i wiosennymi kwiatami, a z wierzchu przykryty białą serwetą.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Z koszykiem do święcenia chodziła przede wszystkim młodzież oraz matki z dziećmi. Wszyscy byli odświętnie ubrani. Księdza do poświęcenia pokarmów z kościoła do wsi przywoził i odwoził bryczką mieszkaniec danej wsi. Święcono raz dziennie w godzinach przedpołudniowych. Przed święceniem towarzyszący księdzu ministrant czy też kościelny zbierał do kosza jajka jako ofiarę. Uroczystość rozpoczynała się modlitwą wspólną z wiernymi, a następnie kapłan odmawiał modlitwę błogosławieństw i kropił pokarmy święconą wodą. Wszystko z koszyka przeznaczone było na śniadanie wielkanocne.

Reklama

Po święceniu obchodziło się z koszykiem i modlitwą trzykrotnie domostwo, aby odpędzić wszelkie złe moce. Następnie całą rodziną szliśmy na adorację Grobu Pańskiego do odległego o 2 km kościoła. Przy pięknie ubranym Grobie Pańskim wartę pełnili strażacy w odświętnych mundurach, adorowały osoby z róż różańcowych, ministranci i duża rzesza wiernych. Na środku kościoła leżał krzyż, do którego podchodziło się modląc na kolanach, aby go ucałować i przechodziło się do adoracji Grobu. Idąc do kościoła, po drodze odwiedzaliśmy na cmentarzu parafialnym groby bliskich i nieznanego żołnierza z okresu II wojny światowej.

W Wielką Sobotę obowiązywał post. Uroczystości Wielkiej Soboty kończyły się po zapadnięciu zmroku. Przed kościołem były zgromadzone gałęzie tarniny, z których o zmroku rozpalano ognisko i rozpoczynała się piękna i długa Wigilia Paschalna. Bazie z koszyka i patyczki tarniny z ogniska wykorzystywane były przy święceniu pól w Poniedziałek Wielkanocny.

Część tych zwyczajów przetrwała do dzisiaj.

2017-04-06 09:46

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Najświętsze miejsce na ziemi

Niedziela Ogólnopolska 15/2007, str. 22-23

[ TEMATY ]

Ziemia Święta

Wielki Tydzień

Ela Linard

Panorama Jeruzalem

Panorama Jeruzalem

Gdzie jest najświętsze miejsce na ziemi?
Mówi nam o tym Piąta Ewangelia…
Piąta Ewangelia? Przecież w Nowym Testamencie są tylko cztery!
- Tak, ale jest i piąta! Papież Paweł VI powiedział, że Ziemia Święta to Piąta Ewangelia. Potwierdził to również Jan Paweł II. Ta Ewangelia nie przeczy temu, co jest w poprzednich czterech, ale je uzupełnia. Św. Jan stwierdził, że gdyby szczegółowo spisać to wszystko, co Pan Jezus uczynił, to świat nie pomieściłby ksiąg (por. J 21, 25).

Gdzie jest więc najświętsze miejsce na ziemi, co nam mówi Piąta Ewangelia?
- Ta Ewangelia, zapisana w tutejszej tradycji i przekazywana z pokolenia na pokolenie, jest bardzo jasna: centrum świata to Jerozolima. Żydzi mówią: „tāwek šel ´ôlam”, Arabowie „wast al-´ālam”, a my, łacinnicy - „ombelicus mundi”. Wszystkie te nazwy wskazują na to samo. Jerozolima to „środek ziemi” i tutaj jest centrum świata. Ale chcielibyśmy jeszcze wiedzieć dokładnie, w którym miejscu w Jerozolimie.

CZYTAJ DALEJ

Franciszek: cnoty teologalne pozwalają nam działać jako dzieci Boże

2024-04-24 10:07

[ TEMATY ]

papież

papież Franciszek

PAP/EPA/GIUSEPPE LAMI

O znaczeniu cnót teologalnych: wiary, nadziei i miłości w życiu moralnym chrześcijanina mówił dziś Ojciec Święty podczas audiencji ogólnej. Zaznaczył, że pozwalają nam one działać jako dzieci Boże.

Na wstępie papież przypomniał, że każdy człowiek jest zdolny do poszukiwania dobra, jednakże chrześcijanin otrzymuje szczególną pomoc Ducha Świętego, jaką są wspomniane cnoty teologalne. Cytując Katechizm Kościoła Katolickiego Franciszek podkreślił, że „są one wszczepione przez Boga w dusze wiernych, by uzdolnić ich do działania jako dzieci Boże i do zasługiwania na życie wieczne” (n. 1813).Dodał, iż wielkim darem cnót teologalnych jest egzystencja przeżywana w Duchu Świętym. Są one wielkim antidotum na samowystarczalność i zarozumiałość, czy pokusę wywyższania samych siebie, obracania się wokół swego „ja”.

CZYTAJ DALEJ

Niemcy: podział w episkopacie w związku z projektami „drogi synodalnej”

2024-04-25 10:26

[ TEMATY ]

episkopat

Niemcy

Anna Wiśnicka

Czterech członków Rady Stałej Niemieckiej Konferencji Biskupów postanowiło nie uczestniczyć w głosowaniu na temat ustanowienia Komitetu Synodalnego, który ma z kolei doprowadzić do powstania rady synodalnej- stałego gremium składającego się z biskupów i świeckich, które ma zarządzać Kościołem w Niemczech. Przed utworzeniem rady synodalnej, jako niezgodnej z sakramentalną konstytucją Kościoła przestrzegała stanowczo Stolica Apostolska.

Czterej biskupi, Gregor Maria Hanke OSB z Eichstätt, Stefan Oster SDB z Pasawy, kardynał Rainer Maria Woelki z Kolonii i Rudolf Voderholzer z Ratyzbony ogłosili we wspólnym oświadczeniu 24 kwietnia, że chcą kontynuować drogę w kierunku Kościoła bardziej synodalnego w harmonii z Kościołem powszechnym. Chcą poczekać na zakończenie Zgromadzenia Plenarnego Synodu Biskupów, którego druga sesja odbędzie się w październiku w Rzymie. W watykańskich sprzeciwach wobec drogi synodalnej w Niemczech wielokrotnie wskazywano, że „rada synodalna”, przewidziana i sformułowana w uchwale niemieckiej drogi synodalnej nie jest zgodna z sakramentalną konstytucją Kościoła.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję